Kev sib cav nyob nruab nrab ntawm Yauhas thiab Txoj Moo Zoo

Yog tias koj loj hlob saib ntawm Sesame Street, zoo li kuv tau ua, tej zaum koj tau pom ib qho ntawm ntau cov nkauj ntawm cov nkauj uas hais tias, “Ib qho ntawm no tsis zoo li lwm yam; ib tug ntawm cov tej yam tsuas tsis yog. " Lub tswv yim yog los sib piv 4 lossis 5 yam khoom sib txawv, tom qab ntawd xaiv ib qho uas pom txawv ntawm tus so.

Oddly txaus, nws yog kev ua si koj tuaj yeem ua si nrog plaub Phau Ntawv Tshiab ntawm Phau Tshiab.

Tau ntau pua xyoo, cov kws tshawb fawb phau Vajlugkub thiab cov nyeem dav dav tau pom muaj kev sib cais loj nyob hauv plaub phau Vajluskub tshiab hauv Phau Tshiab. Tshwj xeeb, Txoj Moo Zoo hauv Yauhas sib txawv hauv ntau txoj kev los ntawm phau Vajluskub ntawm Mathais, Malakaus thiab Lukas. Qhov kev faib tawm no muaj zog heev thiab pom tseeb tias Mathew, Malakaus thiab Lukas muaj lawv lub npe tshwj xeeb: Txoj Haujlwm Txoj Moo Zoo.

Li
Cia peb ua qee yam kom meej meej: Kuv tsis xav ua kom nws pom tias Txoj Moo Zoo Yauhas muaj qis dua lwm phau Vajluskub zoo, lossis qhov no nws cuam tshuam nrog lwm phau ntawm Phau Tshiab. Nws tsis zoo li ntawd txhua lub sijhawm. Muaj tseeb tiag, feem ntau, Txoj Moo Zoo Yauhas tau muaj feem cuam tshuam nrog Txoj Moo Zoo ntawm Mathais, Malakaus thiab Lukas.

Piv txwv li, Txoj Moo Zoo hauv Yauhas zoo li phau Ntawv Moo Zoo hauv XNUMX phau ntawv Moo Zoo qhia txog zaj dab neeg ntawm Yexus Khetos. Txhua Txoj Moo Zoo tshaj tawm zaj dab neeg ntawd los ntawm kev hais lub ntsiab lus (los ntawm cov dab neeg, hauv lwm cov lus), thiab ob phau ntawv Synoptic thiab John suav nrog cov ntsiab lus tseem ceeb ntawm lub neej ntawm Yexus: nws yug, nws txoj kev ua haujlwm rau pej xeem, nws tuag saum ntoo khaub lig thiab nws sawv hauv qhov tuag rov los.

Nkag mus tob, nws tseem pom tau tias John thiab synoptic Gospels qhia txog kev txav zoo ib yam thaum lawv hais zaj dab neeg txog Yexus txoj haujlwm tshaj tawm thiab cov xwm txheej tseem ceeb uas ua rau nws raug ntsia saum ntoo khaub lig thiab sawv rov qab los. Ob John thiab Synoptic Gospels hais txog txoj kev sib txuas ntawm Yauhas tus uas Muab Neeg Ua Kev Cai Raus Dej thiab Yexus (Malakaus 1: 4-8; Yauhas 1: 19-36). Ob leeg hais txog Tswv Yexus tes dej num tshaj tawm hauv Kalilais (Malakaus 1: 14-15; Yauhas 4: 3) thiab ob leeg tau saib ze rau Yexus lub lim tiam dhau los nyob hauv Yeluxalees (Mathais 21: 1-11; Yauhas 12) : 12-15).

Ib yam li ntawd, Kev Sib Tham Txog Txoj Moo Zoo thiab Yauhas hais txog ntau yam uas tau tshwm sim rau thaum Yexus ua hauj lwm qhuab qhia pej xeem. Piv txwv li pub mov rau 5.000 leej (Malakaus 6: 34-44; Yauhas 6: 1-15), Yexus leej twg taug kev saum dej (Malakaus 6: 45-54; Yauhas 6: 16-21) thiab ntau yam xwm txheej tau sau cia nyob hauv Lub Lis Piam Kev Mob Siab (piv txwv Lukas 22: 47-53; Yauhas 18: 2-12).

Tseem ceeb tshaj, cov lus qhuab qhia txog zaj dab neeg txog Yexus yeej tseem nyob nrog plaub Phau Ntawv Moo Zoo. Txhua phau Ntawv Moo Zoo sau txog Yexus qhov teeb meem ib txwm nrog cov thawj coj kev ntseeg lub sijhawm, suav nrog cov neeg Falixais thiab lwm tus kws qhia kev cai. Ib yam li ntawd, txhua phau Ntawv Moo Zoo sau cia qeeb thiab qee zaum kev mob siab rau Yexus cov thwjtim los ntawm kev txaus siab tab sis npau taws pib rau cov txiv neej uas xav los zaum ntawm Yexus txoj cai hauv lub nceeg vaj saum ntuj ceeb tsheej - thiab tom qab ntawd rau cov txiv neej uas teb nrog kev xyiv fab thiab kev ntseeg tsis tau kom sawv rov los ntawm Tswv Yexus los ntawm qhov tuag rov los. Thaum kawg, txhua phau Ntawv Moo Zoo tsom mus rau cov lus qhia tseem ceeb ntawm Yexus txog kev hu kom hloov siab lees txim ntawm txhua tus neeg, qhov tseeb ntawm kev khi lus tshiab, Yexus tus cwj pwm zoo, kev txhawb nqa lub nceeg vaj ntawm Vajtswv thiab lwm yam.

Hauv lwm cov lus, nws yog ib qho tseem ceeb kom nco ntsoov tias nyob rau hauv tsis muaj chaw thiab nyob rau hauv tsis muaj txoj kev tsis Txoj Moo Zoo ntawm John tawm tsam cov lus piav qhia lossis theological lus ntawm Synoptic phau Moo Zoo hauv txoj kev muaj ntau. Cov hauv paus ntsiab lus tseem ceeb ntawm Yexus keeb kwm thiab cov ncauj lus tseem ceeb ntawm nws txoj kev qhia qhuab qhia tseem nyob hauv plaub phau Vajluskub tshiab.

sib txawv
Tau hais tias, muaj ntau qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv ntawm Txoj Moo Zoo Yauhas thiab cov ntawm Mathais, Malakaus thiab Lukas. Tseeb, ib qho ntawm cov kev sib txawv loj muaj kev cuam tshuam txog kev ntws ntawm cov xwm txheej sib txawv hauv lub neej thiab kev ua haujlwm ntawm Yexus.

Tsuas yog qee qhov txawv thiab txawv ntawm cov qauv, Kev Tshaj Tawm Txoj Moo Zoo feem ntau hais txog cov xwm txheej zoo ib yam lub sijhawm Yexus lub neej thiab kev ua haujlwm. Lawv them nyiaj rau lub sijhawm ua haujlwm tshaj tawm Yexus nyob rau txhua thaj chaw hauv Kalilais, Yeluxalees thiab hauv ntau qhov chaw suav nrog - suav nrog ntau tib yam txuj ci tseem ceeb, lus qhuab qhia, cov lus tshaj tawm tseem ceeb thiab kev sib ceg. Muaj tseeb, cov kws sau ntawv sib txawv ntawm Txoj Moo Zoo Kev Tshaj Lij tau nquag npaj cov xwm txheej no hauv cov lus sib txawv vim tias lawv nyiam thiab cov hom phiaj; txawm li cas los xij, nws tuaj yeem hais tias cov phau ntawv ntawm Mathew, Mark thiab Lukas ua raws tib tsab ntawv loj dua.

John Txoj Moo Zoo tsis ua raws li tsab ntawv ntawd. Hloov chaw, nws mus rau ntawm qhov sib dhos ntawm nws lub nruas raws li qhov xwm txheej tau piav qhia. Tshwj xeeb, Txoj Moo Zoo John tuaj yeem muab faib ua plaub qhov loj lossis hauv phau ntawv me:

Cov lus qhia lossis kab lus (1: 1-18).
Phau Ntawv Cim, uas hais txog Yexus lub "tus yeeb yaj kiab" txuj ci tseem ceeb los yog txuj ci tseem ceeb tau ua rau cov neeg Yudais (1: 19–12: 50).
Phau Ntawv Qhia Txog Kev Muaj Siab, uas xav tias yuav muaj kev tsa nto ntawm Yexus nrog rau Leej Txiv raws nws txoj kev raug ntsia saum ntoo khaub lig, faus thiab sawv rov qab los (13: 1–20: 31).
Lub epilogue uas piav qhia txog yav tom ntej cov hauj lwm ntawm Peter thiab John (21).
Qhov kawg tshwm sim yog tias thaum lub ntsiab lus tshaj tawm cov ntawv qhia feem ntau ntawm lawv cov ntsiab lus hais txog cov xwm txheej tau piav qhia, Txoj Moo Zoo John muaj cov feem pua ​​loj ntawm cov khoom uas muaj qhov tshwj xeeb hauv nws tus kheej. Qhov tseeb, kwv yees li 90 feem pua ​​ntawm cov ntaub ntawv sau nyob hauv phau ntawv Moo Zoo Yauhas tsuas pom nyob hauv phau Ntawv Moo Zoo Yauhas. Tsis yog muab sau cia rau hauv lwm phau Ntawv Moo Zoo.

kev piav qhia
Yog li peb yuav piav tau qhov tseeb tias Yauhas Txojmoo Zoo tsis npog tib yam xwm txheej uas zoo li Mathais, Malakaus thiab Lukas? Qhov no puas yog hais tias John nco txog tej yam txawv hauv Yexus lub neej - los sis txawm hais tias Mathais, Malakaus thiab Lukas yuam kev txog qhov uas Yexus hais thiab ua?

Tsis yog. Qhov tseeb yooj yim yog tias John sau nws Txoj Moo Zoo txog 20 xyoo tom qab Matthew, Mark thiab Lukas sau lawv. Vim li no, Yauhas tau xaiv txoj kev tawv ncauj thiab hla mus deb ntawm thaj av uas twb tau npog cia hauv Txoj Moo Zoo ntawm Txoj Moo Zoo. Nws xav sau qee qhov khoob thiab muab cov khoom tshiab. Nws kuj tau siv sijhawm ntau los piav qhia txog ntau yam xwm txheej nyob ib puag ncig lub lim tiam ntawm Kev Mob Siab ua ntej qhov kev raug ntsia ntawm Tswv Yexus - uas yog lub lim tiam tseem ceeb, raws li peb tam sim no to taub.

Ntxiv rau kev ntws ntawm cov xwm txheej, Yauhas tus qauv txawv ntau los ntawm cov lus ntawm phau Vajluskub tshiab. Txoj Moo Zoo ntawm Mathais, Malakaus thiab Lukas feem ntau yog cov lus piav qhia hauv lawv txoj kev xav. Lawv tshaj tawm txog cov chaw hauv cheeb tsam, cov cim loj thiab muaj kev sib tham ntau ntxiv. Cov lus sau cia tseem sau cia tias Tswv Yexus tau qhia ua ntu zus los ntawm cov lus piv txwv thiab cov lus tshaj tawm luv luv.

John Txoj Moo Zoo, txawm li cas los xij, muaj kev piav ntau thiab meej dua. Cov ntawv sau yog tag nrho ntawm kev hais lus ntev, feem ntau yog los ntawm Yexus lub qhov ncauj. Muaj tsawg dua cov xwm txheej uas yuav tsim nyog raws li "taug kev raws daim phiaj", thiab muaj ntau qhov kev qhia ntxiv theological.

Piv txwv li, hnub yug Yexus muab cov nyeem nyeem txoj hauv kev zoo rau kev saib txoj kev sib txawv ntawm Txoj Moo Zoo Txoj Kev thiab Yauhas. Mathais thiab Lukas qhia zaj dab neeg txog hnub yug Yexus hauv ib txoj kev tuaj yeem txua tau rov qab los ntawm lub txaj menyuam yaus - ua tiav nrog cov cim, khaub ncaws, hnav thiab lwm yam (saib Mathais 1: 18–2: 12; Lukas 2: 1-21). Lawv piav qhia qee qhov xwm txheej raws caij nyoog.

Txoj Moo Zoo John tsis muaj ib qho cim. Hloov chaw, John muaj tshaj tawm kev tshaj tawm txog Yexus los ntawm Vajtswv txoj lus - Lub Teeb uas ci rau hauv kev tsaus ntuj ntawm peb lub ntiaj teb txawm tias ntau tus neeg tsis lees paub nws (Yauhas 1: 1-14). John cov lus hais muaj ceem thiab muaj suab npe. Txoj kev sau ntawv yog sib txawv.

Thaum kawg, thaum lub sijhawm Txoj Moo Zoo Yauhas tau hais txog tib zaj dab neeg ntawm phau Vajluskub tshiab, nws muaj qhov sib txawv tseem ceeb ntawm ob txoj hauv kev. Hawv ces. John npaj nws txoj moo zoo ntxiv ib yam tshiab rau Yexus zaj dab neeg, uas yog vim li cas nws cov khoom tiav lawm nws txawv ntawm qhov uas twb muaj lawm.