Cov sib txawv tseem ceeb ntawm Shiite thiab Sunni Muslims

Sunni thiab Shiite Muslims koom cov kev ntseeg Islamic thiab cov ncauj lus ntawm kev ntseeg thiab yog ob pawg tseem ceeb ntawm Islam. Qhov sib txawv, txawm li cas los xij, thiab qhov kev sib cais ntawd xub pib, tsis yog los ntawm kev ntseeg sab ntsuj plig, tab sis los ntawm kev nom kev tswv. Tau ntau pua xyoo dhau los, cov kev sib txawv ntawm cov kasmoos tau tsim ntau txoj kev sib txawv thiab txoj haujlwm uas tau txais qhov tseem ceeb ntawm sab ntsuj plig.

Tsib tug ncej ntawm Islam
Tsib tug ncej ntawm Islam yog hais txog kev ntseeg rau Vajtswv, kev loj hlob ntawm sab ntsuj plig, kev saib xyuas rau qhov tsis muaj hmoo, kev tswj tus kheej thiab kev fij. Lawv muab lub moj khaum lossis cov moj khaum rau cov neeg Muslim lub neej, ib yam li cov ncej txuas tau rau cov tsev.

Teeb meem kev ua thawj coj
Kev faib nruab nrab ntawm Shiites thiab Sunnis cov hnub rov qab los ntawm kev tuag ntawm tus yaj saub Muhammad xyoo 632. Qhov kev tshwm sim no tau tsa cov lus nug ntawm leej twg yuav ua tus thawj coj ntawm lub tebchaws Muslim.

Sunnism yog qhov loj tshaj thiab feem ntau orthodox ceg ntawm Islam. Lo lus Sunn, hauv Arabic, los ntawm lo lus uas txhais tau tias "ib tus uas ua raws li kev coj ntawm tus Yaj Saub".

Sunni Muslims pom zoo nrog ntau tus Yaj Saub cov khub thaum lub sijhawm nws tuag: tias tus thawj coj tshiab yuav tsum raug xaiv los ntawm cov neeg muaj peev xwm ua haujlwm. Piv txwv li, tom qab kev tuag ntawm tus yaj saub Muhammad, nws tus phooj ywg zoo thiab tus kws pab tswv yim, Abu Bakr, tau los ua tus thawj caliph (tus sawv los yog tus thawj coj ntawm tus yaj saub) ntawm lub tebchaws Islamic.

Ntawm qhov tod tes, qee cov neeg Muslim ntseeg tias kev coj noj coj ua yuav tsum tseem nyob hauv tsev neeg ntawm tus Yaj Saub, ntawm cov muaj npe tshwj xeeb los ntawm nws lossis ntawm cov imams xaiv los ntawm Vajtswv nws tus kheej.

Cov neeg Muslim tau ntseeg tias tom qab kev tuag ntawm tus yaj saub Muhammad, kev coj noj coj ua yuav tsum dhau ncaj qha rau nws tus npawg thiab tus vauv, Ali bin Abu Talib. Thoob plaws keeb kwm, Shiite Muslims tsis tau lees paub txoj cai ntawm cov thawj coj Muslim xaiv, xaiv dua los ua raws cov kab uas lawv ntseeg tias yog npe los ntawm tus yaj saub Muhammad lossis los ntawm Vajtswv nws tus kheej.

Cov lus Shia hauv Arabic txhais tau tias yog pab pawg lossis pab neeg txhawb. Lub sijhawm ib txwm paub yog luv los ntawm keeb kwm Shia't-Ali, lossis "Tog Neeg ntawm Ali". Pab pawg no tseem muaj npe hu ua Shiites lossis cov neeg ntawm Ahl al-Bayt lossis "Cov neeg ntawm tsev neeg" (ntawm tus Yaj Saub).

Hauv nruab nrog Sunni thiab Shiite cov ceg, koj tuaj yeem nrhiav tau tus lej xya. Piv txwv li, hauv Saudi Arabia, Sunni Wahhabism yog tus muag thiab Puritan pawg. Ib yam li ntawd, hauv Shi'ism, tus Druze yog qhov kev nyiam nyob hauv Lebanon, Syria thiab Ixayees.

Sunni thiab Shiite Muslims nyob qhov twg?
Sunni Muslims sawv cev 85% feem ntau ntawm cov Muslim thoob ntiaj teb. Cov teb chaws zoo li Saudi Arabia, Egypt, Yemen, Pakistan, Indonesia, Turkey, Algeria, Morocco thiab Tunisia feem ntau yog Sunni.

Cov neeg pej xeem Shiite cov neeg tseem ceeb pom nyob rau Iran thiab Iraq. Cov zej zog loj ntawm cov neeg tsawg Shiite kuj pom nyob hauv Yemen, Bahrain, Syria thiab Lebanon.

Nws yog nyob rau thaj chaw hauv ntiaj teb uas cov neeg Sunni thiab Shiite cov neeg nyob ze rau qhov teeb meem tshwm sim tuaj yeem tshwm sim. Coexistence hauv Iraq thiab Lebanon, piv txwv, feem ntau nyuaj. Cov kev ntseeg sib txawv yog lub hauv paus ntawm kev coj noj coj ua uas feem ntau ua rau kev ua phem.

Qhov sib txawv ntawm cov kev cai dab qhuas
Tau los ntawm thawj qhov xav tau rau kev coj noj coj ua, kev qee yam ntawm sab ntsuj plig lub neej tam sim no sib txawv ntawm ob pawg neeg Muslim. Qhov no suav nrog kev thov Vajtswv thiab kab tshoob kev kos.

Nyob rau hauv qhov kev txiav txim siab, ntau tus neeg piv ob pab pawg nrog Catholics thiab Protestants. Yeej, lawv sib koom qee qhov kev ntseeg tab sis kev coj ua hauv kev sib txawv.

Nws yog ib qho tseem ceeb kom nco ntsoov tias txawm hais tias cov kev xav no sib txawv thiab kev coj ua, Shiite thiab Sunni Muslims qhia txog cov ncauj lus tseem ceeb ntawm Islamic kev ntseeg thiab raug txiav txim siab los ntawm ntau tus kwv tij hauv txoj kev ntseeg. Tseeb, feem ntau cov Muslim tsis paub cais lawv tus kheej los ntawm thov kom koom nrog pab pawg tshwj xeeb, tab sis tsuas yog xav tau hu lawv tus kheej "cov neeg Muslim".

Kev coj noj coj ua
Shiite Muslims ntseeg tias qhov Imam tsis muaj kev txhaum los ntawm qhov xwmtxheej thiab nws txoj cai tsis muaj tseeb vim tias nws ncaj qha los ntawm Vajtswv. Lawv ua kev mus nrhiav chaw rau lawv tej qhov ntxa thiab thaj neeb nyob rau hauv kev cia siab hais tias ntawm kev thov Vajtswv.

Cov hoorarchy neeg txhais tau zoo no tseem tuaj yeem ua lub luag haujlwm hauv tsoomfwv txoj haujlwm. Iran yog qhov piv txwv zoo nyob qhov twg hauv imam, thiab tsis yog lub xeev, yog cov muaj cai loj tshaj.

Sunni Muslims sib cav hais tias tsis muaj lub hauv paus hauv Islam rau cov chav kawm tshwj xeeb ntawm cov thawj coj ntawm sab ntsuj plig thiab yeej tsis muaj lub hauv paus rau kev saib xyuas lossis kev cuam tshuam ntawm cov ntseeg. Lawv sib cav hais tias kev coj noj coj ua hauv zej zog tsis yog yug raws cai, tab sis yog kev ntseeg siab uas tau txais thiab uas tuaj yeem muab lossis nqa tawm los ntawm tib neeg.

Phau ntawv kev cai dab qhuas thiab kev coj ua
Sunni thiab Shiite Muslims ua raws Qur'an, nrog rau cov hadiths (cov lus hais) ntawm tus yaj saub thiab lub hnub ci (kab lis kev cai). Cov no yog cov pib coj hauv txoj kev ntseeg Islamic. Lawv kuj ua raws li tsib tug ncej ntawm Islam: shahada, salat, zakat, sawm, thiab hajj.

Shiite Muslims nyiam mloog kev npau taws ntawm qee tus khub ntawm tus yaj saub Muhammad. Qhov no ua rau lawv txoj haujlwm thiab kev ua thaum ntxov ntawm kev tsis sib haum xeeb txog kev coj noj coj ua hauv zej zog.

Coob tus ntawm cov khub no (Abu Bakr, Umar ibn Al Khattab, Aisha, thiab lwm yam) tau hais txog kab ke hais txog lub neej thiab kev coj ntawm sab ntsuj plig. Cov neeg Shiite tsis lees txais cov kab lis kev cai no thiab tsis ua raws li lawv txoj kev ntseeg ntawm cov lus tim khawv ntawm cov neeg no.

Qhov no ib txwm nug txog qee qhov sib txawv hauv kev coj ua ntawm ob pawg. Cov kev sib txawv no cuam tshuam txhua qhov ntxaws ntxaws ntawm kev ua neej kev ntseeg: kev thov Vajtswv, yoo mov, kev mus ncig chaw thiab lwm yam.