ეპისკოპოსის წმინდა ირინეოსის „აღთქმა უფლისა“

მოსე მეორე კანონის თანახმად უთხრა ხალხს: «უფალმა, ჩვენმა ღმერთმა დადო აღთქმა ჩვენთან ჰორებზე. უფალმა ეს შეთანხმება არ დაამყარა ჩვენს მამებთან, არამედ ჩვენთან, ვინც დღეს აქ ვართ, ყველანი ცოცხლები ვართ ”(დტ. 5: 2-3).
რატომ არ დადო მან აღთქმა მათ მამებთან? ზუსტად იმიტომ, რომ ”კანონი არ არის შექმნილი სამართლიანთათვის” (1 ტმ. 1: 9). ახლა მათი მამები მართლები იყვნენ, მათ ვინც გულსა და სულში დაწერეს დეკალოგის სათნოება, რადგან უყვარდათ ღმერთი, ვინც მათ შექმნა და ყოველგვარი უსამართლობისგან თავი შეიკავეს მოყვასის მიმართ; ამიტომ არ იყო საჭირო მათი გამასწორებელი კანონები გაითვალისწინეს, რადგან მათში კანონის სამართლიანობა განხორციელდა.
მაგრამ როდესაც ეს სამართლიანობა და ღვთის სიყვარული დავიწყებას მიეცა, უფრო სწორად, მთლიანად ეგვიპტეში გარდაიცვალა, ღმერთმა კაცთა მიმართ დიდი წყალობით გამოავლინა თავისი ხმა. მან თავისი ძალით გამოიყვანა ხალხი ეგვიპტიდან, რათა ადამიანმა კიდევ ერთხელ შეძლოს ღვთის მოწაფე და მიმდევარი, დაისაჯა ურჩი, რათა მათ არ შექმნან ზიზღი მათ, ვინც მათ შექმნა.
შემდეგ მან მანანა აჭამა ხალხს, რათა მათ სულიერი საკვები მიეღოთ, როგორც მოსემ თქვა მეორე რჯულში: "მან მან გაჭამა მანანა, რომელიც თქვენ არ იცოდით და რომელიც არც თქვენს მამებს სცოდნოდათ, რომ გაეგოთ იმ კაცს. ის მარტო პურზე კი არ ცხოვრობს, არამედ იმით, რაც მოდის უფლის პირიდან ”(მთ. 8).
მან უბრძანა სიყვარულს ღვთისა და შესთავაზა სამართლიანობა, რომელიც მოვალეა მოყვასის მიმართ, რომ ადამიანი არ იყოს უსამართლო და უღირსი ღვთისა. ამრიგად, მან დეკალოგის საშუალებით მოამზადა ადამიანი მეგობრობასთან და მეგობრობასთან. ყოველივე ამან სარგებლობა მოუტანა თავად ადამიანს, ისე რომ ღმერთს არაფერი სჭირდებოდა ადამიანისგან. ამან შემდეგ ადამიანი გაამდიდრა, რადგან მათ მისცეს ის რაც აკლდა, ანუ ღმერთთან მეგობრობა, მაგრამ ღმერთს არაფერი მოუტანეს, რადგან უფალს არ სჭირდებოდა ადამიანის სიყვარული.
პირიქით, ადამიანს ჩამოერთვა ღმერთის დიდება, რომელიც ვერაფრით შეიძინა, გარდა იმ პატივისცემისა, რომელიც მას ეკუთვნის. ამისათვის მოსემ ხალხს უთხრა: "აარჩიეთ სიცოცხლე, ასე რომ თქვენ და თქვენი შთამომავლები იცხოვროთ, გიყვარდეთ უფალი, თქვენი ღმერთი, ემორჩილეთ მის ხმას და იყავით მასთან ერთგულნი, რადგან ის არის თქვენი სიცოცხლე და დღეგრძელობა" (დტ. 30, 19-20)
იმისათვის, რომ ადამიანი ამ ცხოვრებისთვის მოემზადებინა, უფალმა თვითონ წარმოთქვა დეკალოგის სიტყვები განურჩევლად. ამიტომ ისინი ჩვენთან დარჩნენ, რადგან მიიღეს განვითარება და გამდიდრება, რა თქმა უნდა არა ცვლილებები და ჭრილობები, როდესაც იგი ხორციელად მოვიდა.
რაც შეეხება მცნებებს, რომლებიც მხოლოდ მონობის უძველესი მდგომარეობით შემოიფარგლებოდა, ისინი უფალმა ცალკე დანიშნა ხალხმა მოსეს მეშვეობით, მათი განათლებისა და სწავლებისთვის შესაფერისი გზით. მოსე თვითონ ამბობს ამას: შემდეგ უფალმა მიბრძანა მე გასწავლი კანონები და ნორმები (შდრ. კან. 4: 5).
ამ მიზეზით, რაც მათ მონობისა და მოღვაწეობისთვის გადაეცათ, გაუქმდა თავისუფლების ახალი პაქტით. მეორეს მხრივ, ის მცნებები, რომლებიც ბუნების თანდაყოლილია და თავისუფალი კაცებისთვის არის შესაფერისი, ყველასთვის საერთოა და შემუშავდა მამა ღმერთის ცოდნის ფართო და გულუხვი ნიჭით, ბავშვობაში შვილად აყვანის პრეროგატივით, სრულყოფილი სიყვარულის მინიჭება და მისი სიტყვის ერთგული.