იოგაკარა: ცნობიერი გონების სკოლა

იოგაკარა ("იოგის პრაქტიკა") მაჰაიას ბუდიზმის ფილოსოფიური განშტოებაა, რომელიც ინდოეთში ჩვ.წ. IV საუკუნეში გაჩნდა. მისი გავლენა დღესაც აშკარაა ბუდიზმის ბევრ სკოლაში, მათ შორის ტიბეტური, ზენი და შინგონი.

Yogacara ასევე ცნობილია როგორც Vijanavada, ან Vijnana School, რადგან Yogacara პირველ რიგში ზრუნავს Vijnana- ს ბუნებაზე და გამოცდილების ბუნებაზე. ვიჯნანა არის გონების სამი ტიპიდან ერთ – ერთი, რომელზეც განხილულია ადრეულ ბუდისტურ წერილებში, როგორიცაა სუტა – პიტაკა. ვიჯნანა ხშირად ინგლისურად ითარგმნება როგორც "ცნობიერება", "ცნობიერება" ან "ცოდნა". ის ხუთი სკანდიდან მეხუთეა.

იოგაკარას წარმოშობა
მიუხედავად იმისა, რომ მისი წარმოშობის ზოგიერთი ასპექტი დაიკარგა, ბრიტანელი ისტორიკოსი დემიენ კეოუნი აცხადებს, რომ ძალიან ადრე იოგაკარა სავარაუდოდ დაკავშირებული იყო პრიმიტიული ბუდისტური სექტის განდარას ფილიალთან, სახელად სარვასტივადა. დამფუძნებლები იყვნენ ბერები, სახელწოდებით ასანგა, ვასუბანდჰუ და მაიტრეიანათა, რომელთაც, სავარაუდოდ, ყველას კავშირი ჰქონდათ სარვასტივადასთან, სანამ მაჰაიანაში მოხვდებოდნენ.

ამ დამფუძნებლებმა იოგაკარა მიიჩნიეს, როგორც ნაგარჯუნას მიერ შემუშავებული მადიჰამიკის ფილოსოფიის მაკორექტირებელი, ალბათ ახ. წ. II საუკუნეში. მათ სჯეროდათ, რომ მადაჰამიკა ძალიან ახლოს იყო ნიჰილიზმთან ფენომენების სიცარიელის ხაზგასმით, თუმცა ნაგარჯუნა ეჭვს გარეშე იყო.

მაადჰამიკებმა დაადანაშაულეს იოგაკარინები სუბსტანციალიზმში ან რწმენაში, რომ გარკვეული სახის არსებითი რეალობა ფენომენებს უდევს საფუძვლად, თუმცა, როგორც ჩანს, ეს კრიტიკა არ აღწერს იოგაკარას ჭეშმარიტ სწავლებას.

გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, იოგაკარასა და მადიჰამიკის ფილოსოფიის სკოლები კონკურენტები იყვნენ. მერვე საუკუნეში იოგაკარას შეცვლილი ფორმა ერწყმის მადჰიამიკას შეცვლილ ფორმას და ეს კომბინირებული ფილოსოფია ქმნის დღეს მაჰაიანას საფუძველს.

იოგაკარის ძირითადი სწავლებები
იოგაკარა არ არის ადვილი ფილოსოფია. მისმა მეცნიერებმა შეიმუშავეს დახვეწილი მოდელები, რომლებიც განმარტავენ, თუ როგორ იკვეთება ცნობიერება და გამოცდილება. ეს მოდელები დეტალურად აღწერს იმას, თუ როგორ განიცდიან არსებები სამყაროს.

როგორც უკვე ითქვა, იოგაკარა პირველ რიგში ვიჟნანას ბუნებას და გამოცდილების ბუნებას ეხება. ამ კონტექსტში შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ვიჟნანა არის რეაქცია, რომელიც ეფუძნება ექვსიდან ერთ ფაკულტეტს (თვალის, ყურის, ცხვირის, ენის, სხეულის, გონების) და ექვსიდან შესაბამისი ფენომენიდან ერთს (ხილული ობიექტი, ხმა, სუნი, ობიექტი ხელშესახები, თუმცა) როგორც ობიექტი. მაგალითად, ვიზუალურ ცნობიერებას ან ვიჯნანას - ხედვას - საფუძველი აქვს თვალი, ობიექტად კი თვალსაჩინო ფენომენი. ფსიქიკურ ცნობიერებას საფუძვლად აქვს გონება (მანა), ობიექტად კი იდეა ან აზრი. ვიჯნანა არის ცოდნა, რომელიც კვეთს ფაკულტეტსა და ფენომენს.

ვიჯნანას ამ ექვს ტიპს იოგაკარამ კიდევ ორი ​​დაამატა. მეშვიდე ვიჯნანა არის ბოდვითი ინფორმირებულობა ან klista-manas. ამ ტიპის ინფორმირებულობა არის ეგოისტური აზროვნება, რომელიც იწვევს ეგოისტურ აზრებს და ქედმაღლობას. რწმენა ცალკე და მუდმივი საკუთარი თავისადმი წარმოიქმნება ამ მეშვიდე ვიჯნანასგან.

მერვე ცნობიერებას, ალაია-ვიჟნანას, ზოგჯერ "მაღაზიის ცნობიერებას" უწოდებენ. ეს ვიჯნანა შეიცავს წინა გამოცდილების ყველა შთაბეჭდილებას, რომლებიც კარმის თესლი ხდება.

მარტივად, იოგაკარა ასწავლის, რომ ვიჟნანა რეალურია, მაგრამ ინფორმირების ობიექტები არარეალურია. ის, რასაც გარე ობიექტებად ვფიქრობთ, ცნობიერების ქმნილებებია. ამ მიზეზით, იოგაკარას ზოგჯერ "მხოლოდ გონებრივ" სკოლას უწოდებენ.

Როგორ მუშაობს? ყველა გაუნათლებელი გამოცდილება იქმნება სხვადასხვა ტიპის ვიჯნანას მიერ, რომლებიც წარმოქმნიან ინდივიდუალური, მუდმივი თვითდასაქმების გამოცდილებას და ახდენენ ბოდვითი ობიექტების რეალობას. განმანათლებლობისთანავე ინფორმირებულობის ეს დუალისტური რეჟიმები გარდაიქმნება და შედეგად მიღებულ ცნობიერებას შეუძლია რეალობის მკაფიოდ და პირდაპირ აღქმა.

იოგაკარა პრაქტიკაში
ამ შემთხვევაში "იოგა" არის მედიტაციური იოგა, რომელიც პრინციპული იყო პრაქტიკისთვის. იოგაკარამ ასევე ხაზი გაუსვა ექვსი სრულყოფის პრაქტიკას.

იოგაკარას სტუდენტებმა განვითარების ოთხი ეტაპი გაიარეს. პირველში, სტუდენტმა შეისწავლა იოგაკარის სწავლებები, რათა მათ კარგად გაეცნო. მეორეში, მოსწავლე სცილდება ცნებებს და მონაწილეობს ბოდჰისტვას, აწ ბჰუმის განვითარების ათი ეტაპზე. მესამეში, სტუდენტი ამთავრებს ათი ეტაპის გავლას და იწყებს განთავისუფლებისგან განთავისუფლებას. მეოთხეში, ხდება დაბინძურების აღმოფხვრა და სტუდენტი აცნობიერებს განმანათლებლობას.