Haapiiraa Bibilia: na wai i tono kia ripekatia a Ihu?
Ko nga mate o te Karaiti e ono nga kaiwhakataki, e mahi ana i ta raatau waahanga ki te kawe i mua. Ko o raatau kaupapa i ahu mai i te matenui ki te mauahara ki te mahi. Ko Hura Ikariote hoki, ko Kaiafa, ko te Sanhedrin, ko Ponotio Pirato, ko Herora Antipas me tetahi keneturio Roma kaore ano kia mohiotia.
Tau hanere o nga tau i mua, i kii nga poropiti o te Faufaa Tahito ko te Karaiti ka arahina kia rite ki te reme patunga tapu ki te patunga kohuru. Koinei anake te huarahi e ora ai te ao mai i te hara. Ka mohio koe mo te mahi i mahia e ia o nga tangata nana i patu a Ihu i roto i nga mahi tino whakahirahira o te hitori me te pehea i uru ai ratou ki te whakamate ia ia.
Ko Hura Ikariote - Kaihoko a Ihu Karaiti
Ko Hura Ikariote
Ko Hura Ikariote tetahi o nga akonga kotahi tekau ma rua i whiriwhiria e Ihu Karaiti. Ko ia te kaiwhakahaere moni o te roopu, ko ia te kawenga mo te putea noa. I a ia ano e kore ia e whai wahi ki te tono kia ripekatia a Ihu, e kii ana te karaipiture, kua tukua e Hura ki tona Kaiwhakaako nga moni hiriwa e 12, te utu mo te pononga. Ua hana anei râ oia na te hiaai aore ra e faahepo i te Mesia ia huri i te mau Roma, mai ta te tahi mau aivanaa i parau ra? Kua riro a Hura i te mea ko ia tetahi o nga hoa tata o Ihu ki tetahi taangata ko tona ingoa tuatahi he kaihuri. Ako atu e pā ana ki te mahi a Hura i roto i te matenga o Ihu.
Ko te tohunga nui o te temepara o Hiruharama
Ko Joseph Caiafa, tohunga nui o te temepara i Hiruharama mai i nga tau 18 ki te 37 AD, tetahi o nga tangata kaha i roto ia Iharaira i nga wa onamata, heoi ano, kua aro ia ki te ruru aroha a Ihu Karaiti o Nahareta. He nui tana mahi ki te whakahaere me te whakamana a Ihu Karaiti. I mataku a Kaiafa ka taea e Ihu te tiaki i te tutu, ka whakahekehia e nga Romana, he mahi a Kaiapa. Na ka whakaritea e Kaiapa ko Ihu e mate. I whakahe ia ki te Ariki mo te kohukohu, he hara e whiua na te mate kia rite ki te ture o nga Hurai. Ako atu e pā ana ki te mahi a Kaiapa ki te matenga o Ihu.
Te Whare Nui - Te Kaunihera Nui o nga Hurai
Ko te Sanhedrin, te kooti nui o Iharaira, i whakatauhia te ture a Mohi. Ko te perehitini ko te tohunga nui, ko Joseph Caiafa, i whakahe i nga kupu whakahe mo Ihu. Ahakoa kaore i hara a Ihu, ko te Sanhedrin (haunga a Nikotemo me Hohepa o Arimathea) i whakatau kia whakahe ia ia. Ko te whiu ko te mate, engari kaore tenei mana a te kooti i whakahau kia whakamatea. Mo tenei, kua hiahiatia e ratou te awhina o te kawana Roma, a Ponotio Pirato. Rapua etahi atu korero mo te mahi a te Sanhedrin i te matenga o Ihu.
Ponotio Pirato - Kawana Roma o Huria
Ko ia te kawana Roma, ko Poneke Pirato te mana o te ora me te mate i roto i a Iharaira tawhito. Ko ia anake te mana ki te patu i tetahi taihara. No to ’na hooraa’ tura ia Iesu ia haere i te haavaraa, aita o Pilato i ite e haapohe ia ’na. Na ka whiua ano a Ihu e ia, ka tono atu ia ki a Herora, nana nei ia i whakahoki. Heoi, kaore i makona te Sanhedrin me nga Parihi. Inoi ana ratou kia ripekatia a Ihu, he mate tino whakamamaetia mo nga kaimahi kino rawa. Ko te kaitōrangapū, ko Pirato, ka horoia ona ringa ki tenei mea, ka tukuna a Ihu ki tetahi o nga keneturio kia whiua te mate. Tirohia etahi atu korero mo te mahi a Ponotio Pirato i te matenga o Ihu.
Heroda Antipas - Tetrarch o Kariri
Heria Hiahia i roto i te angitu
He rangatira a Herora Antipas, he rangatira no Kariri me Perea, e kiia ana e nga Romana. Ka tono a Pirato ia Ihu ki a ia no te mea he Kariri a Ihu, kei raro i te kawanatanga a Herora. Na Herora i patu i te poropiti nui a Hoani Kaiiriiri, he hoa me te whanaunga o Ihu, engari ki te rapu i te pono, ka whakahau a Herora kia Ihu ki te mahi i tetahi merekara mona. I te wahangu a Ihu, ka hopukia a Herora, e wehi na i nga tohunga nui me te runanga, kia whakahokia ki a Pirato kia whakamatea ia. Ka ako atu i nga mahi a Herora i te matenga o Ihu.
Kenekurene - Kaiwhakahaere o te ope taua o Roma tawhito
Ko nga hoia Roma he hoia piriki, he whakangungu ki te patu me te hoari me te tao. Ko te keneturio, kaore nei i tuhia tona ingoa ki te Paipera, i whiwhi i tetahi ota ka huri i te ao: ki te ripekatia a Ihu o Nahareta. I raro i nga whakahau a Kawana Pirato, te keneturio me nga hoia i raro i tona mana whakahaere i te ripekatia a Ihu, ma te marie ka pai. Heoi ka mutu te mahi, ka whakapaa e tenei taangata he titiro whakamiharo i a ia e titiro ana ki a Ihu e iri ana i runga i te ripeka: "He pono ko te Tama tenei a te Atua!" (Mar. 15:39 NIV). Rapua etahi atu korero mo te mahi a te Centurion mo te matenga o Ihu.