Teofiro ndiani uye nei mabhuku maviri eBhaibheri achinyorerwa kwaari?

Kune avo vedu vakaverenga Ruka kana Mabasa kwekutanga, kana pamwe kechishanu, tingave takaona kuti mumwe munhu anotaurwa pakutanga, asi haamboita kunge anowanikwa mune chero bhuku. Muchokwadi, zvinoita kunge zvisingaite mune chero bhuku reBhaibheri.

Saka nei Ruka achidudza murume Theophilus munaRuka 1: 3 naMabasa 1: 1? Tinoona here mabhuku akafanana anonyorerwa vanhu vasina kumbobvira vaonekwa murondedzero kana ndiTheophilus chete anosara? Uye nei isu tisingazive zvakawanda nezvake? Zvirokwazvo kwaive nekukosha kudiki muhupenyu hwaRuka dai Ruka akafunga kuzviisa mumabhuku maviri eBhaibheri.

Muchikamu chino, isu tinonyura muhunhu hwaTheophilus, kana akaita zvekuonekwa muBhaibheri, nei Ruka achitaura naye, uye nezvimwe.

Ndiani aive Theophilus?
Zvakaoma kuunganidza zvakawanda nezvemurume kubva pamitsetse miviri chete, hapana kana chimwe zvacho chinoratidza huwandu hweruzivo. Sezvakataurwa mune ino Got Mibvunzo chinyorwa, nyanzvi dzakaronga dzinoverengeka dzidziso pamusoro pehunhu hwaTheophilus.

Isu tinoziva, kubva kuzita rakapihwa Theophilus, kuti anga aine rimwe simba, senge rakabatwa nemagistrate kana magavhuna. Kana zvirizvo, saka tinogona kufunga kuti evhangeri yakasvika kune avo vaigara munzvimbo dzakakwirira panguva yekutambudzwa kwekereke yekutanga, kunyange hazvo, sezvakaratidzwa mumutsara unotevera, havasi vazhinji vakuru vaitenda muvhangeri.

Usarega mutauro unobata kumeso uchikunyengera, Theophilus haasi mudziviriri waRuka, asi ishamwari, kana sekutaura kwaMateo Henry, mudzidzi.

Zita raTheophilus rinoreva "shamwari yaMwari" kana "anodikanwa naMwari". Pakazara, hatigone kuzivisa pachena Theophilus. Tinongomuona zvakajeka mundima mbiri, uye ndima idzodzo hadzipe zvakadzama nezvake, kunze kwekuti anga aine chinzvimbo chepamusoro kana chimwe chinzvimbo chepamusoro.

Tinogona kufunga, kubva kunaRuka uyo anotaurira Evhangeri neBhuku raMabasa kwaari, kuti kumwe kwaaidavira Evhangeri uye kuti iye naRuka vaive neimwe nzira. Vangave vanga vari shamwari kana vane hukama hwevadzidzisi-vadzidzi.

Theophilus anozviratidza amene here muBhaibheri?
Mhinduro kumubvunzo uyu inoenderana zvachose nedzidziso yaunofunga kuti ndeye. Asi kana tikataura zvakajeka, Teofiro haazviratidzi pachezvake muBhaibheri.

Izvi zvinoreva here kuti haina kuita chinzvimbo chakakosha mukereke yekutanga? Izvi zvinoreva here kuti aisatenda kuevhangeri? Kwete hazvo. Pauro anodudza vanhu vazhinji kumagumo kwetsamba dzake vasingaonekwe panyama munhoroondo dzakadai saMabasa. Kutaura idi, bhuku rose raFiremoni rakanyorerwa murume asingaoneki somunhu mune imwe nhauro yeBhaibheri.

Chokwadi chekuti rinowanikwa muBhaibheri, rine zita raro chairo, rine kukosha kukuru. Mushure mezvose, mupfumi akatsauka zvinonzwisa tsitsi achibva padzidziso dzaJesu haana kuzombotumidzwa zita (Mateo 19).

Chero nguva apo mumwe munhu muTestamente Itsva paakapa mazita, zvaireva kuti muverengi aende kumunhu iyeye kunoedzwa, nekuti ivo vaiona chimwe chinhu. Ruka, semunyori wenhoroondo, akazviita zvine hungwaru zvakadzama, kunyanya muBhuku raMabasa. Tinofanira kufunga kuti haana kukanda zita raTheophilus zvisina tsarukano.

Nei Ruka naMabasa vakanyorerwa Teofiro?
Tinogona kubvunza uyu mubvunzo nezve akawanda eTestamente mabhuku anoita kunge akatsaurwa kana kunyorerwa kune mumwe munhu kana mumwe. Mushure mezvose, kana Bhaibheri riri shoko raMwari, nei vamwe vanyori vachinongedza mamwe mabhuku kune vamwe vanhu?

Kupindura uyu mubvunzo, ngatitarisei mimwe mienzaniso yaPauro uye uyo waanotendeukira kwaari kumagumo emabhuku aanonyora.

Muna vaRoma 16, anomhoresa Fibi, Prisira, Akwira, Andronikasi, Junia, nevamwe vakasiyana siyana. Ndima idzi dzinojekesa kuti Pauro aishanda pachezvake nevazhinji, kana vasiri vese, vevanhu ava panguva yehushumiri hwake. Anotaura nezvekuti vamwe vavo vakatsungirira sei kujeri naye; vamwe vakaisa upenyu hwavo pangozi nekuda kwaPauro.

Kana tikaongorora mamwe mabhuku aPaul, tinoona maitiro aanopa kukwazisa kwakafanana kune avo vakaita chinzvimbo muhushumiri hwake. Vamwe veava vadzidzi vaakapa jasi. Vamwe vaishanda pamwe chete naye.

Kana ari Teofiro, tinofanira kufungidzira muenzaniso wakafanana. Teofiro akaita basa rakakosha muhushumiri hwaRuka.

Vazhinji vanoda kutaura kuti akashanda semubatsiri, achipa mari yehushumiri hwaRuka. Vamwewo vanoti Teofiro akadzidza kubva kuna Ruka semwana wechikoro. Chero zvazvingava, seizvo zvataurwa naPauro, Ruka anova nechokwadi chekutendeukira kuna Teofiro, uyo akabatsira muchikamu muhushumiri hwaRuka.

Sei hupenyu hwaTiyofiro hwakakosha pavhangeri?
Mushure mezvose, kana isu tichingova nendima mbiri pamusoro pake, zvinoreva here kuti haana chaakaita kusimudzira vhangeri? Zvekare, tinofanirwa kutarisa iwo akataurwa naPauro. Semuenzaniso, Junia haataurwe nezvake muBhaibheri. Izvi hazvireve kuti hushumiri hwaJunia hwaenda pasina.

Tinoziva kuti Teofiro akaita chinzvimbo muhushumiri hwaRuka. Kunyangwe iye akagamuchira dzidziso kana akabatsira kuedza kwaRuka kwemari achiunganidza nhoroondo dzevakaona, Ruka akatenda kuti aifanirwa kutaurwa muBhaibheri.

Tinogona zvakare kuziva, kubva zita raTheophilus, kuti akabata chinzvimbo chesimba. Izvi zvaireva kuti Evhangeri yaipinda munzvimbo dzese dzemagariro. Vazhinji vakataura kuti Theophilus aive wechiRoma. Kana mupfumi wechiRoma ari pachinzvimbo chepamusoro akagamuchira mharidzo yevhangeri, zvinoratidza hunhu uye hunhu hwaMwari.

Izvi zvinogona kunge zvakapa tariro kunyangwe kune vekereke yekutanga. Kana mhondi dzakare dzaKristu saPaul nevatungamiriri veRoma saTheophilus vanogona kudanana neshoko revhangeri, saka Mwari aigona kufambisa chero gomo.

Chii chatinogona kudzidza kuna Teofiro wanhasi?
Hupenyu hwaTheophilus hunoshanda seuchapupu kwatiri munzira dzakawanda.

Kutanga, tinodzidza kuti Mwari anogona kushandura moyo yemunhu chero upi zvake, zvisinei nemamiriro ehupenyu kana magariro. Teofiro anonyatsopinda murondedzero iri parumananzombe: muRoma akapfuma. MaRoma aive atovenga Vhangeri, nekuti zvaipesana nechitendero chavo. Asi sekudzidza kwedu kunaMateu 19, avo vane hupfumi kana zvinzvimbo zvepamusoro vane nguva yakaoma kugamuchira vhangeri nekuti mune dzakawanda zviitiko zvinoreva kusiya hupfumi hwepanyika kana simba. Theophilus anotsvaga mikana yese.

Chechipiri, tinoziva kuti kunyangwe vatambi vadiki vanogona kutora chinzvimbo chakakosha munhau yaMwari.Hatizive kuti Theophilus akafambisa sei hushumiri hwaRuka, asi akaita zvakakwana kuti awane mhere mumabhuku maviri.

Izvi zvinoreva kuti hatifanire kunge tichiita zvatinoita kuti tionekwe kana kuzivikanwa. Pane kudaro, tinofanira kuvimba nechirongwa chaMwari chehupenyu hwedu uye navanogona kuisa munzira yedu apo patinogovana vhangeri.

Chekupedzisira, tinogona kudzidza kubva pazita raTiyofiro: "anodikanwa naMwari". Mumwe nemumwe wedu ndiTheophilus neimwe pfungwa. Mwari anoda mumwe nemumwe wedu uye akatipa mukana wekuva shamwari yaMwari.

Teofiro anogona kungoonekwa mumavhesi maviri, asi izvi hazvireve kuti achabvisa chinzvimbo chake muEvhangeri. Testamente Itsva ine vanhu vazhinji vataurwa kamwechete vakaita chinzvimbo chakakosha mukereke yekutanga. Tinoziva kuti Theophilus aive nehumwe hupfumi nesimba uye aive nehukama hwepedyo naRuka.

Kunyangwe angave akakura kana diki sei kutamba iro basa, akagamuchira maviri kutaurwa mune yakakura nyaya yenguva dzese.