Zvinotarisirwa neMuKristu wega wega Nezve Shanduko yePurotesitendi

Shanduko yePurotesitendi inozivikanwa sesangano rekuvandudza zvechitendero rakachinja budiriro yekuMadokero. Yakanga iri kufamba kwezana ramakore rechi XNUMX kwakasimudzirwa neitiro hanya yevafundisi vakatendeka-vafundisi vakaita saMartin Luther nevarume vazhinji pamberi pake kuti Chechi yakavambwa paShoko raMwari.

Martin Luther akasvika padzidziso yekuregererwa nekuti aive nehanya nemweya wevanhu uye akazivisa chokwadi chebasa raIshe Jesu uye rakakwana, zvisinei nemubhadharo. Varume vakaita saJohn Calvin vakaparidza pamusoro peBhaibheri kakati wandei pavhiki uye vaiita tsamba dzemunhu oga nevafundisi pasi rese. NaLuther kuGerman, Ulrich Zwingli muSwitzerland naJohn Calvin kuGeneva, Shanduko yakapararira pasirese inozivikanwa.

Kunyangwe varume ava vasati vatombosangana nevarume vakaita saPeter Waldon (1140-1217) nevateveri vake munzvimbo dzeAlpine, John Wycliffe (1324-1384) nemaLollards ekuEngland naJohn Huss (1373-14: 15) nevateveri vake muBohemia vakashandira shanduko.

Ndivanaani vaive vamwe vanhu vakakosha muChinjo yePurotesitendi?
Mumwe wevanhu vakakurumbira veKuchinja ndiMartin Luther. Munzira dzakawanda, Martin Luther, nehungwaru hwake hunhu uye hunhu hwakawedzeredzwa, akabatsira kumutsidzira Reformation uye akaimisa mumoto uri pasi pevarindi vake. Kuiroverera kwake zvichemo makumi mapfumbamwe neshanu kumusuwo wechechi muWittenberg musi waGumiguru 31, 1517, kwakamutsa gakava rakazoita kuti adzingwe nemombe yepapa yekereke yeRoman Catholic. Kudzidza kwaLuther kweMagwaro kwakatungamira mukukonana paDiet of Worms neChechi yeKaturike. PaDiet of Worms, akataura zvine mukurumbira kuti kana asina kunyengetedzwa nechikonzero chakareruka uye neShoko raMwari, haaizofamba uye kuti aizomira paShoko raMwari nekuti hapana chimwe chaaigona kuita.

Kudzidza kwaLuther kwemagwaro matsvene kwakamutungamira kuti apikise kereke yeRoma kumativi mazhinji, kusanganisira kutarisisa paRugwaro nezvetsika yekereke uye zvinodzidziswa neBhaibheri nezvekuti vatadzi vangaitwe vakarurama sei pamberi paIshe nebasa rapera Kukwana kwaIshe Jesu. Kuwanikwazve kwaLuther kwekururamiswa nekutenda chete munaKristu uye neshanduro yake yeBhaibheri muchiGerman zvakaita kuti vanhu venguva yake vadzidze Shoko raMwari.

Chimwe chinhu chakakosha chehushumiri hwaLuther kwaive kuwana zvakare maonero eBhaibheri nezvehupirisita hwemutendi, zvichiratidza kuti vanhu vese nebasa ravo vane chinangwa uye chiremerera nekuti vanoshumira Mwari Musiki.

Vamwe vakatevera muenzaniso wakashinga waLuther, kusanganisira zvinotevera:

- Hugh Latimer (1487-1555)

- Martin Bucer (1491–1551)

- William Tyndale (1494-1536)

- Philip Melanchthon (1497-1560)

- John Rogers (1500-1555)

- Heinrich Bullinger (1504-1575)

Zvese izvi uye zvimwe zvakawanda vakazvipira kuRugwaro uye nenyasha dzehumambo.

Muna 1543 mumwe munhu akakurumbira muKuchinja, Martin Bucer, akakumbira John Calvin kuti anyore achidzivirira Reformation kuna Emperor Charles V panguva yekudya kwemambo iyo yaizosangana muSpeyer muna 1544. Bucer aiziva kuti Charles V akakomberedzwa vanachipangamazano vaipikisa shanduko mukereke uye vaitenda kuti Calvin aive mudziviriri anokwanisa kwazvo Reformation yaive nekudzivirira vaPurotesitendi. Calvino akatora chinetso nekunyora iro rakajeka basa Kukosha kweKuchinja Chechi. Kunyange hazvo zvaitaurwa naCalvin zvisina kugutsikana naCharles V, Kudikanwa Kwekuchinjisa Chechi ndiyo yave hurukuro yakanakisa yeReformed Protestantism yati yambonyorwa.

Mumwe munhu akatsoropodza muReformation ndiJohannes Gutenberg, akagadzira muchina wekudhinda muna 1454. Muchina wekudhinda wakabvumidza pfungwa dzeVachinji kuti dzipararire nekukasira, zvichiuya nekuvandudzwa muBhaibheri uye neMagwaro ese achidzidzisa Chechi.

Chinangwa chekuchinja kwePurotesitendi
Zviratidzo zveChinjo yePurotesitendi zviri mumatanho mashanu anozivikanwa saSolas: Sola Rugwaro ("Rugwaro roga"), Solus Christus ("Kristu ega"), Sola Gratia ("chete nyasha"), Sola Fide ("chete kutenda" ) Uye Soli Deo Gloria ("kubwinya kwaMwari oga").

Chimwe chezvikonzero zvikuru chakaita kuti Shanduko yePurotesitendi ishandiswe zvisizvo chechiremera chemweya. Chiremera chakakoshesesa cheChechi ndiIshe uye zaruriro yake yakanyorwa Kana paine munhu anoda kunzwa Mwari achitaura, vanofanirwa kuverenga Shoko raMwari, uye kana vachizomunzwa zvinonzwika, saka vanofanira kuverenga Shoko zvinonzwika.

Nyaya yepakati peKuchinja yaive mvumo yaIshe uye neIzwi rake. Vashanduri pavakazivisa "Rugwaro chete," vakaratidza kuzvipira kuchiremera cheGwaro seShoko raMwari rakavimbika, rinokwana uye rakavimbika.

Shanduko iyi yaive dambudziko pamusoro pechiremera chinofanirwa kuve chekutanga: Chechi kana Chinyorwa. Mapurotesitendi haapesani nenhoroondo yekereke, iyo inobatsira maKristu kunzwisisa mavambo ekutenda kwavo. Asi, zvinorehwa nemaPurotesitendi nerugwaro chete ndezvekuti isu chekutanga takazvipira kuIzwi raMwari nezvose zvarinodzidzisa nekuti tinogutsikana kuti iShoko raMwari nderechokwadi, rakakwana uye rakavimbika. NaRugwaro senheyo yavo, maKristu anokwanisa kudzidza kubva kuna Madzibaba eChechi sezvakaitwa naCalvin naLuther, asi maPurotesitendi havaise Vanababa veChechi kana tsika yeChechi pamusoro peShoko raMwari.

Chaive munjodzi muKuchinja waive mubvunzo wepakati wekuti ndiani ane chiremera, Papa, tsika dzemakereke kana makanzuru emakereke, manzwiro emunhu kana Rugwaro chete. Roma yakataura kuti simba rekereke rakamira neMagwaro netsika padanho rimwe chete, saka izvi zvakaita Magwaro napapa padanho rakaenzana neMagwaro nemakanzuru emakereke. Rudzidziso rwePurotesitendi rwakatsvaga kuunza shanduko mune izvi zvitendero nekuisa masimba chete neShoko raMwari.Kuzvipira kuRugwaro chete kunotungamira mukuwanikwazve dzidziso dzenyasha, nekuti kudzoka kwega kwega kuMagwaro kunotungamira kudzidziso yehutongi. yaMwari munyasha dzake dzinoponesa.

Mhedzisiro yekuchinja
Kereke inogara ichida Reformation yakatenderedza Izwi raMwari. Kunyangwe muTestamente Itsva, vaverengi veBhaibheri vanoona kuti Jesu anotsiura Peter naPauro nekugadzirisa maKorinde muna 1 VaKorinde. Nekuti isu tiri, sekutaura kwaMartin Luther panguva imwechete, vese vasande nevatadzi, uye Chechi yakazara nevanhu, Chechi inogara ichida Shanduko yakakomberedza Shoko raMwari.

Pazasi peMazuva mashanu pane chirevo chechiLatin cheEcclesia Semper Reformanda est, zvinoreva kuti "kereke inofanira kuzvigadzirisa yega". Izwi raMwari harisi chete pavanhu vaMwari mumwe nemumwe, asi zvakare pamwe chete. Chechi haifanire kungoparidza Shoko chete asi kugara ichiteerera kuShoko. VaRoma 10:17 inoti, "Kutenda kunouya kubva mukunzwa nekunzwa neshoko raKristu".

Vamutsiridzi vakasvika pamhedziso dzavakaita kwete chete nekudzidza Madzibaba eChechi, avo vavaive neruzivo rwakadzama, asi nekudzidza Shoko raMwari.Chechi panguva yeReformation, nanhasi, inoda Reformation. Asi inofanira kugara ichizvishandura pachayo ichitenderedza Izwi raMwari.Dr. Michael Horton akarurama paanotsanangura kukosha kwekusangonzwa Shoko rega sevanhu asi pamwe seboka paanoti:

“Pachako uye pamwe chete, kereke inozvarwa nekuchengetwa iri vapenyu nekuterera kuEvhangeri. Chechi inogara ichigamuchira zvipo zvakanaka zvaMwari, pamwe nekururamiswa kwaKe. Mweya hautiparadzanise neShoko asi unotidzosera kuna Kristu sezvakaziviswa muMagwaro. Tinofanira kugara tichidzokera kuzwi reMufudzi wedu. Evhangeri imwecheteyo inogadzira kereke inoitsigira nekuimutsiridza “.

Ecclesia Semper Reformanda Est, pachinzvimbo chekudzvinyirira, inopa hwaro hwekuzorodza maZuva mashanu. Chechi iripo nekuda kwaKristu, iri muna Kristu uye iri yekuparadzira kubwinya kwaKristu. Sokutsanangura kunoita Dr. Horton:

"Patinokumbira mutsara wese - 'chechi yakavandudzwa inogara ichivandudzwa zvinoenderana neShoko raMwari' - tinoreurura kuti tiri vechechi uye kwete isu pachedu uye kuti chechi iyi inongogadzirwa nekuvandudzwa neShoko raMwari pane kudaro kupfuura kubva kumweya wenguva iyoyo ".

Zvinhu zvina izvo maKristu anofanira kuziva nezve shanduko yechiPurotesitendi
1. Shanduko yePurotesitendi ibato rekumutsiridza Kereke kuIzwi raMwari.

2. Rudzidziso rwePurotesitendi rwakatsvaga kudzorera Magwaro mukereke uye nenzvimbo yekutanga yevhangeri muhupenyu hwechechi yemuno.

3. Shanduko yakaunza kuwanikwa patsva kweMweya Mutsvene. John Calvin, semuenzaniso, aizivikanwa semudzidzi wezveMweya Mutsvene.

4. Kuvandudzwa kunoita kuti vanhu vaMwari vave vashoma uye munhu nebasa raIshe Jesu mukuru. Augustine akambotaura, achitsanangura hupenyu hwechiKristu, kuti hupenyu hwekuzvininipisa, kuzvininipisa, kuzvininipisa, naJohn Calvin akatsigira izvozvo kuzivisa.

Mazuva mashanu haana kukosha kune hupenyu uye hutano hweChechi, asi pachinzvimbo anopa yakasimba uye yechokwadi evhangeri yekutenda uye maitiro. Musi waGumiguru 31, 2020, maPurotesitendi vanopemberera basa raIshe muhupenyu nehushumiri hweVachinji. Dai iwe ukafemerwa nemuenzaniso wevarume nevakadzi vakakutangira. Vaive varume nevakadzi vaida Shoko raMwari, vaida vanhu vaMwari, uye vaishuvira kuona kuvandudzwa muChechi kuti Mwari vakudzwe.Muenzaniso wavo ngaakurudzire maKristu nhasi kuti vaparidze kubwinya kwenyasha dzaMwari kuvanhu vese. , kuitira kubwinya kwake.