Zimbabwe e tobane le tlala ea maiketsetso

Zimbabwe e tobane le tlala e "iketselitsoeng ke batho" ka 60% ea batho ba hloleha ho fihlela litlhoko tsa mantlha tsa lijo, moemeli ea khethehileng oa UN o boletse Labone kamora ho etela naha ea Afrika Boroa.

Hilal Elver, rapporteur ea khethehileng bakeng sa tokelo ea lijo, o ile a beha Zimbabwe har'a linaha tse nne tse phahameng tse tobaneng le khaello e kholo ea lijo kantle ho lichaba libakeng tse loantšanang.

"Batho ba Zimbabwe butle-butle ba tla tlala e entsoeng ke motho," o bolelletse seboka sa boralitaba Harare, mme a eketsa ka hore batho ba limilione tse robeli ba tla ameha qetellong ea selemo.

"Kajeno, Zimbabwe ke e 'ngoe ea linaha tse' ne tse nang le ts'ireletso e tlase ea lijo," o boletse joalo kamora leeto la matsatsi a 11, mme a eketsa ka hore kotulo e mpe e ekelitsoe ke liperesente tse 490 tsa inflation.

"Batho ba makatsang ba limilione tse 5,5 hajoale ba tobane le khaello ea lijo" libakeng tsa mahaeng ka lebaka la komello e amang lijalo, o boletse joalo.

Batho ba bang ba limilione tse 2,2 ba libakeng tsa litoropo le bona ba tobane le khaello ea lijo mme ba sena monyetla oa ho fumana litšebeletso tse fokolang tsa sechaba, ho kenyeletsoa tlhokomelo ea bophelo bo botle le metsi a nooang.

"Ho ea mafelong a selemo sena ... boemo ba ts'ireletso ea lijo bo lebelletsoe ho mpefala ka batho ba ka bang limilione tse robeli ba batlang mohato o potlakileng oa ho fokotsa likheo ts'ebelisong ea lijo le ho boloka mekhoa ea boipheliso," o boletse joalo, a hlalosa lipalo e le "tse nyarosang. ".

Zimbabwe e loantšana le koluoa ​​e tebileng ea moruo, bobolu bo atileng, bofutsana le tsamaiso e senyehileng ea bophelo bo botle.

Moruo, o holofalitsoeng ke ts'ebeliso e mpe ea mashome a lilemo tlasa mopresidente oa mehleng Robert Mugabe, o hlotsoe ho putlama tlasa Emmerson Mnangagwa, ea ileng a nka puso kamora 'muso o etelletsoeng pele lilemong tse peli tse fetileng.

"Ho arohana ha lipolotiki, mathata a moruo le a lichelete le maemo a leholimo a sa lekaneng kaofela li tlatsetsa sefefong sa khaello ea lijo eo naha e kileng ea e nka e le bohobe ba Afrika hajoale e tobaneng le eona," ho boletse Elver.

O lemositse hore khaello ea lijo e totisitse "likotsi tsa merusu ea lehae le ho hloka ts'ireletso".

"Ke ipiletsa ka potlako ho mmuso le sechaba sa machabeng ho kopana ho felisa koluoa ​​ena e ntseng e eketseha pele e fetoha pherekano ea 'nete sechabeng," o boletse joalo.

O itse "ka boeena o bone tse ling tsa litlamorao tse bohloko tsa koluoa ​​e mpe ea moruo literateng tsa Harare, ka batho ba emeng lihora tse telele ka pela liteishene tsa peterole, libanka le liteishene tsa metsi." Elver o re o boetse a amohela litletlebo ka kabo ea mekhahlelo ea thuso ea lijo ho litho tse tsebahalang tsa Zanu-PF tse pusong khahlano le batšehetsi ba bohanyetsi.

"Ke kopa mmuso oa Zimbabwe ho phelela boitlamo ba bona ba tlala ntle le khethollo," ho boletse Elver.

Khabareng, Mopresidente Mnangagwa o re mmuso o tla fetola merero ea hae ea ho felisa lithuso tsa poone, e leng lijo tse tloaelehileng sebakeng se ka boroa ho Afrika.

"Taba ea lijo-thollo e ama batho ba bangata 'me re ke ke ra tlosa lithuso," o boletse joalo, a bua ka poone ea poone e sebelisoang haholo Zimbabwe.

“Kahoo ke a e khutlisa e le hore theko ea lijo-thollo le eona e fokotsehe,” ho boletse mopresidente.

"Re na le leano la theko e tlase la lijo leo re le thehang ho netefatsa hore lijo tsa mantlha lia theko e tlase," o boletse joalo.