Mopapa Francis o amohela ntlafatso ea leihlo la lichelete la Vatican

Mopapa Francis o amohetse liphetoho tse kholo ho taolo ea lichelete ea Vatican ka Moqebelo.

Ofisi ea boralitaba ea Holy See e phatlalalitse ka la 5 Tšitoe hore mopapa o tiisitse melaoana e mecha ea Bolaoli ba Bohlale ba Lichelete, a reha lefapha le entsoeng ke Benedict XVI ka 2010 ho hlokomela litšebelisano tsa lichelete tsa Vatican.

Mokhatlo, o netefatsang hore Vatican e latela melao ea machabeng ea lichelete, ha o sa tla hlola o tsejoa e le Bolaoli ba Bohlale ba Lichelete, kapa AIF.

Joale e tla bitsoa Financial Supervisory and Information Authority (the Financial Supervisory and Information Authority, kapa ASIF).

Molao-taelo o mocha o boetse o hlakisa likarolo tsa mopresidente oa lefapha le botsamaisi, hape le ho theha lefapha le lecha la taolo le litaba tsa molao ka har'a mokhatlo.

Carmelo Barbagallo, mopresidente oa bolaoli, o bolelletse Vatican News hore ho eketsoa ha lentsoe "Tlhokomelo" ho lumelletse lebitso la lefapha "ho tsamaellana le mesebetsi e abetsoeng".

O hlokometse hore, ntle le ho etsa mesebetsi ea eona ea mantlha ea ho bokella tlhaiso-leseling ea lichelete le ho loants'a bosholu ba chelete le lichelete tsa bokhukhuni, ho tloha 2013 lefapha le boetse le okametse Setsi sa Mesebetsi ea Bolumeli, kapa "banka ea Vatican ".

O itse lefapha le lecha le tla sebetsana le litaba tsohle tsa molao, ho kenyeletsoa le melaoana ea tsamaiso.

"Mesebetsi ea ho beha melao e arotsoe le mesebetsi ea ts'ebetsong," o boletse joalo.

O hlalositse hore lefapha le se le tla ba le likarolo tse tharo: lefapha la botsamaisi, taolo le litaba tsa molao, le lefapha la bohlale ba lichelete.

Barbagallo, eo karolo ea hae joalo ka mopresidente e ntlafalitsoeng haholo ke liphetoho, o re e 'ngoe ea liphetoho tsa bohlokoahali ke hore lefapha le tla kopuoa ho latela melao e thata ea ho khetha basebetsi ba bacha nakong e tlang.

Molebeli o tlameha ho ikopanya le sehlopha se tsejoang e le Khomishene e Ikemetseng ea Tlhatlhobo bakeng sa Khiro ea Basebetsi ba Leano ho Apostolic See, e tsejoang ka lebitso la Italy la CIVA.

Barbagallo o re sena se tla netefatsa "khetho e pharalletseng ea likhetho le taolo e kholo ea ho hira liqeto, ho qoba kotsi ea ho hatelloa."

Kamohelo ea molao o mocha o tšoaea ho fela ha selemo sa merusu bakeng sa lefapha. Qalong ea 2020 bolaoli bo ne bo ntse bo emisitsoe ke Sehlopha sa Egmont, eo ka eona balaoli ba 164 ba bohlale ba lichelete lefats'eng ka bophara ba arolelanang tlhahisoleseling.

Setsi sena se ile sa emisoa sehlopheng ka la 13 Pulungoana 2019, kamora hore masole a Vatican a hlasele liofisi tsa Bongoli ba Naha le AIF. Sena se ile sa lateloa ke ho itokolla mosebetsing ka tšohanyetso René Brülhart, mopresidente ea phahameng oa bolaoli, le ho khethoa ha Barbagallo e le moemeli oa hae.

Batho ba babeli ba hlahelletseng, Marc Odendall le Juan Zarate, hamorao ba ile ba itokolla botong ea batsamaisi ea AIF. Odendall o boletse ka nako eo hore AIF e ne e hlile e fetotsoe "khetla e se nang letho" le hore "e ne e sa utloisise" ho lula e nka karolo mosebetsing oa eona.

Sehlopha sa Egmont se khutlisitse AIF ka la 22 Pherekhong selemong sena. Ka Mmesa Giuseppe Schlitzer o ile a khetheloa ho ba motsamaisi oa lefapha, a hlahlama Tommaso Di Ruzza, eo e neng e le e mong oa basebetsi ba bahlano ba Vatican ba neng ba emisitsoe kamora tlhaselo.

Nakong ea kopano ea boralitaba ea ho fofa ka Pulungoana 2019, Mopapa Francis o ile a nyatsa AIF ea Di Ruzza, a re "ke AIF eo ho hlakileng hore e ne e sa laole litlolo tsa molao tsa ba bang. Ka hona [o ile a hloleha] mosebetsing oa hae oa taolo. Ke ts'epa hore ba paka hore ha ho joalo. Hobane ho boetse ho na le mohopolo oa ho hloka molato. "

Bolaoli ba botsamaisi bo phatlalalitse tlaleho ea bona ea selemo le selemo ka Phupu. E senotse hore e amohetse litlaleho tse 64 tsa liketso tse belaetsang ka 2019, tse 15 tsa tsona li fetiselitsoe ho Motsamaisi oa Toka bakeng sa qoso e ka bang teng.

Tlalehong ea hae ea selemo le selemo, o amohetse "mokhoa o lebisang keketsehong ea karolelano lipakeng tsa litlaleho ho Motsamaisi oa Toka" le linyeoe tsa ts'ebetso ea lichelete e belaetsang.

Tlaleho e etelletse pele tlhahlobo e reriloeng ke Moneyval, lekhotla la tsamaiso ea Lekhotla la Europe le khahlano le tšebeliso ea chelete, le ileng la qobella Vatican ho qosa litlolo tsa melao ea lichelete.

Ha a bua kamora ho lokolloa ha tlaleho ea selemo le selemo ea AIF, Barbagallo o itse: “Ho se ho fetile lilemo tse 'maloa ho tloha ha Moneyval a hlahloba lekhetlo la pele Holy See le Vatican City State, e etsahetseng ka 2012. Nakong ena, Moneyval e ile ea beha leihlo hole hole le likhatelo-pele tse ngata tse entsoeng ke matla a ntoa ea ho thibela tšebeliso e mpe ea chelete le ho tšehetsa bokhukhuni ka lichelete ".

"Kahoo, tlhahlobo e tlang e bohlokoa haholo. Sephetho sa eona se ka supa hore na matla a taolo a nkuoa joang ke sechaba sa lichelete ”.

Tlaleho e thehiloeng ho tlhahlobo e lebelletsoe ho buisana le ho amoheloa kopanong ea chelete ea Moneyval e Strasbourg, Fora ka la 26-30 Mmesa, 2021