'Moshoela-tumelo ea shoeleng a tšeha': Morero oa moprista ea neng a koaletsoe teronkong ke Manazi le Makomonisi

Sepheo sa khalalelo ea moprista oa K'hatholike ea koaletsoeng teronkong ke Manazi le Makomonisi se tsoetse pele ka ho phetheloa ha karolo ea pele ea diocese ea sesosa.

Fr Adolf Kajpr e ne e le moprista oa Mojesuite le moqolotsi oa litaba ea neng a kentsoe teronkong kampong ea mahloriso ea Dachau kamora ho phatlalatsa limakasine tsa K'hatholike tse nyatsang Manazi. Makasine e 'ngoe ka ho khetheha ka 1939 e ne e na le sekoaelo se bonts'ang Kreste a hlola lefu a emetsoeng ka matšoao a Bonazi.

Lilemo tse hlano kamora hore a lokolloe Dachau ka 1945, Kajpr o ile a ts'oaroa ke ba boholong bokomonisi Prague mme a ahloleloa lilemo tse 12 ka gulag ka ho ngola lingoloa "tse hlohlelletsang".

Kajpr o qetile nako e fetang halofo ea lilemo tse 24 e le moprista ea teronkong. O hlokahalletse ka 1959 ka mokokotlong oa Leopoldov, Slovakia.

Karolo ea diocese ea lebaka la Kajpr e felile ka la 4 Pherekhong. Mok'hadinale Dominik Duka o ile a fana ka 'misa kerekeng ea St. Ignatius e Prague ho keteka mokete ona.

"Adolf Kajpr o ne a tseba hore na ho bolela eng ho bolela 'nete," ho boletse Duka puong ea hae, ho latela profinse ea Majesuite ea Czech.

Vojtěch Novotný, motlatsi oa poso ea lebaka la Kajpr, o re faele ea phuputso ea diocese e rometsoeng Roma e kenyelletsa litokomane tsa polokelo, bopaki ba motho le lifaele tse neng li bokelletsoe tlhahlobo ke Vatican ho bona hore na Fr. Kajpr o shoele e le moshoela-tumelo.

Novotný o ngotse hore o ithuta ka bophelo ba Mor. Kajpr, "Ke utloisisitse hore na hobaneng bahalaleli ba Bakreste ba takiloe ka selika-likoe: ba khanya Kreste 'me balumeli ba bang ba hoheloa ke bona joalo ka tšoèlè leseling".

O ile a qotsa Fr. Mantsoe a Kajpr ka boeena: "Re ka tseba hore na ho tahi hakae ho loana tšebeletsong ea Kreste, ho qeta nako re le teng ka tlhaho le pososelo, joalo ka kerese aletareng".

Joaloka ralitaba le moprista, Kajpr o ne a kholisehile ka mohopolo oa hore "Kosepele e lokela ho phatlalatsoa maqepheng a likoranta," ho boletse Novotný.

"O ile a botsa a tseba," Re ka tlisa molaetsa oohle oa Kreste ea hloekileng ho batho ba kajeno joang, le hore na re ka ba fihlela joang, re bue joang le bona hore ba tle ba re utloisise? "

Kajpr o hlahile naheng eo hona joale e bitsoang Czech Republic ka 1902. Batsoali ba hae ba ile ba hlokahala pele selemo se fela, ba siea likhutsana a le lilemo li 'ne. Rakhali o ile a holisa Kajpr le banab'abo, a ba ruta ka tumelo ea K'hatholike.

Ka lebaka la bofuma ba lelapa la hae, Kajpr o ile a qobelloa ho tlohela sekolo mme a sebetsa e le morupeli oa lieta lilemong tsa hae tsa bocha. Kamora ho qeta lilemo tse peli tsa tšebeletso ea sesole sesoleng sa Czechoslovakia a le lilemo li mashome a mabeli, o ile a ingolisa sekolong se mahareng sa Majesuite se Prague.

Kajpr o ile a ingolisa ho noititi ea Majesuite ka 1928 mme a hlomamisoa ho ba moprista ka 1935. O sebelitse pharishe ea Kereke ea St. Ignatius e Prague ho tloha ka 1937 mme o rutile filosofi sekolong sa diocese sa thuto ea bolumeli.

Pakeng tsa 1937 le 1941, o ile a sebetsa e le mohlophisi oa limakasine tse 'ne. Lingoliloeng tsa hae tsa K'hatholike li ile tsa hapa tlhokomelo ea Gestapo e neng e mo omanya khafetsa bakeng sa lingoliloeng tsa hae ho fihlela qetellong a tšoaroa ka 1941.

Kajpr o ile a qeta nako likampong tse ngata tsa mahloriso tsa Manazi, a tloha Terezín a ea Mauthausen mme qetellong a ea Dachau, moo a ileng a lula teng ho fihlela tokollo ea kampo ka 1945.

Ha a khutlela Prague, Kajpr o ile a qala ho ruta le ho phatlalatsa. Likoranteng tsa hae o ile a bua khahlano le Marxism e sa lumeleng hore Molimo o teng, eo a ileng a ts'oaroa mme a qosoa ka hore o ngotse lingoloa "tse hlohlelletsang" ke balaoli ba bokomonisi. O fumanoe a le molato oa bofetoheli bo phahameng ka 1950 mme a ahloleloa lilemo tse 12 li-gulags.

Ho ea ka motlatsi oa hae oa poso, batšoaruoa ba bang ba Kajpr hamorao ba ile ba paka hore moprista o sebelisitse nako ea hae chankaneng ho lefapha la lekunutu, hape le ho ruta batšoaruoa ka filosofi le lingoliloeng.

Kajpr o hlokahalletse sepetlele sa teronko ka la 17 Loetse 1959, kamora ho hlaseloa ke lefu la pelo habeli. Paki e re nakong eo a neng a hlokahala o ne a tšeha ka bosoasoi.

Mojuda ea Phahameng oa Majesuite o amohetse ho buloa ha sesosa sa Kajpr bakeng sa tlotla ka 2017. Karolo ea diocese ea ts'ebetso e qalile ka semolao ka Loetse 2019 kamora hore Mok'hadinale Duka a fumane tumello ea mobishopo oa archdiocese moo Kajpr a hlokahetseng Slovakia.

"Ke ka ts'ebeletso ea Lentsoe moo Kajpr a ileng a halefisa balateli ba thuto ea boteng ba Molimo le bo-agnostic," ho boletse Novotný. “Manazi le Makomonisi ba ile ba leka ho mo felisa ka ho koalloa teronkong nako e telele. O shoele teronkong ka lebaka la tlhokofatso ena “.

“Pelo ea hae e fokolang e ile ea robeha, ha a ntse a hlorisa, a tšeha ka thabo. Ke moshoela-tumelo ea shoeleng a tšeha. "