Bophelo ba Bahalaleli: Mohalaleli Paul Miki le metsoalle

Bahalaleli Paul Miki le metsoalle, bashoela-tumelo
c. 1562-1597; ho ella qetellong ea lekholo la boXNUMX la lilemo
La 6 Pherekhong - Sehopotso (O ka ikhethela Sehopotso sa letsatsi la Lente)
Mmala oa Liturkey: Bokhubelu (Bokhubelu haeba letsatsi la beke ea Lente)
Batšehetsi ba Bahalaleli ba Japane

Baprista ba matsoalloa a Japane le batho feela ba tloaelehileng ba shoela tumelo e ncha

Mantsoe a seroki sa Leamerika John Greenleaf Whittier a tšoara li-pathos tsa sehopotso sa kajeno: “Bakeng sa mantsoe ohle a bohloko a leleme kapa pene, a bohloko ka ho fetisisa ke ana:“ Ho ka be ho bile joalo! ”Ho phahama ka potlako le ho oa ka tšohanyetso ha Bok’hatholike Japane ke a mang a“ matla ”a maholo historing ea batho. Baprista ba Mapotoketsi le ba Spain, boholo ba bona e le Majesuite le maFranciscans, ba ile ba tlisa tumelo ea K'hatholike sehlekehlekeng sa Japane se nang le litloaelo haholo lilemong tsa bo-1500 ka katleho e kholo. Batho ba mashome a likete ba sokolohileng, liseminari tse peli li ile tsa buloa, matsoalloa a Majapane a hlomamisoa e le baprista 'me Japane a emisa ho ba sebaka sa boromuoa, a phahamisetsoa ho dayosisi. Empa katleho e ntseng e hola ea katleho ea boromuoa e ile ea theohela tlase kapele haholo. Ka maqhubu a mahloriso ho tloha ka 1590 ho isa ho 1640, Mak'hatholike a likete a ile a hlorisoa, a hlokofatsoa le ho bolaoa ho fihlela tumelo ea K'hatholike, le ponahatso efe kapa efe ea kantle ea Bokreste, e felisitsoe ka botlalo. Japane e se e fetohile naha ea K'hatholike, e atamela ho kena Philippines e le eona feela sechaba se felletseng sa Mak'hatholike Asia. Japane e ka be e ile ea etsetsa Asia ka 1600 seo Ireland e se etselitseng Europe lilemong tsa pele tsa Middle Ages. A ka be a ile a romela litsebi, baitlami le baprista ba baromuoa ho ea fetola lichaba tse kholo ho feta eena, ho kenyeletsoa le Chaena. E ne e sa lokela ho ba joalo. le baruti ba baromuoa ho fetola lichaba tse kholo ho ba feta, ho kenyeletsoa le China. E ne e sa lokela ho ba joalo. le baruti ba baromuoa ho fetola lichaba tse kholo ho ba feta, ho kenyeletsoa le China. E ne e sa lokela ho ba joalo.

Paul Miki e ne e le letsoalloa la Japane le ileng la fetoha Mojesuite. Bajesuite ba ne ba hana ho amohela banna ba tsoang India kapa lichaba tse ling tseo ba neng ba li nka e le tsa maemo a tlase le moetlo sekolong sa bona sa thuto ea bolumeli. Empa Bajesuite ba ne ba hlompha Majapane haholo, bao setso sa bona se neng se lekana kapa se phahametse sa Bophirima ba Yuropa. Paul Miki e ne e le e mong oa bao, kamora ho rutoa tumelo, a ileng a ruta batho ba bona ka puo ea bona. Eena le ba bang ba ile ba hlophisa tsela e ncha ho ea pele, ba lumella Majapane hore a se utloisise feela empa a bone, ka nama le mali, hore ba ka boloka moetlo oa bona oa setso ha ba ntse ba tšepahala ho Molimo ea fumanoeng oa Jesu Kreste.

Paul, moena oa Mojesuite, le metsoalle ea hae e bile bona sehlopha sa pele se ileng sa bolaoa ka bongata Japane. Moeta-pele oa sesole le moeletsi oa moemphera ba ile ba tšaba ho haptjoa ha sehlekehleke sa Spain le Sepotoketsi mme a laela hore ho ts'oaroe baprista le baena ba tšeletseng ba Franciscan, Majesuite a mararo a Majapane, Majapane a mang a leshome le metso e ts'eletseng le a le mong oa Korea. Ba hapuoeng ba ne ba ponne tsebe ea bona ea leqele 'me ka hona ba qobelloa ho tsamaea, ba tšolla mali, lik'hilomithara tse makholo ho ea Nagasaki. Ka la 5 Hlakola, 1597, Paul le bo-mphato'a hae ba ile ba tlamelloa ka lifapano leralleng, joalo ka Kreste, mme ba hlajoa ka marumo. Paki e boneng ka mahlo e hlalositse ketsahalo ena:

Moena oa rona, Paul Miki, o ile a ipona a eme sefaleng se setle ka ho fetisisa seo a kileng a se tlatsa. Ha a le "phuthehong" ea hae o ile a qala ka ho ipolela e le Mojapane le Mojesuite… "Bolumeli ba ka bo nthuta ho tšoarela lira tsa ka le bohle ba nkoatileng. Ke ikemiselitse ho tšoarela Moemphera le bohle ba batlang lefu la ka. Ke ba kopa ho batla kolobetso le ho ba Bakreste ka bo bona ”. Eaba o sheba metsoalle ea hae mme a qala ho ba khothatsa ntoeng ea bona ea hoqetela ... Joale, ho latela moetlo oa Majapane, baphethahatsi ba bane ba qala ho hula marumo a bona ... Bahlahlobi ba ile ba ba bolaea ka bonngoe. Lerumo la lerumo, ebe le otloa la bobeli. E qetile ka nako e khuts'oane.

Polao eo ha ea ka ea etsa letho ho emisa Kereke. Mahloriso a mpefalitse malakabe a tumelo feela. Ka 1614, Majapane a ka bang 300.000 1854 e ne e le Mak'hatholike. Ho ile ha latela mahloriso a matla le ho feta. Baetapele ba Majapane qetellong ba ile ba khetha ho arola likou tsa bona le meeli ho tsoa kae kapa kae ho kenella kantle ho naha, leano le neng le tla tšoarella ho fihlela lekholo la leshome le metso e robong la lilemo. Ke ka 1 feela moo Japane e neng e bulehetse khoebo ea kantle ho naha le baeti ba Bophirimela ka likhoka. Joale, ka tšohanyetso Mak'hatholike a Majapane a ile a ipata, haholo-holo haufi le Nagasaki. Ba ne ba e-na le mabitso a bashoela-tumelo ba Majapane, ba bua Selatine le Sepotoketsi hanyane, ba kopa baeti ba bona ba bacha bakeng sa liemahale tsa Jesu le Maria mme ba leka ho netefatsa hore na moprista oa Mofora o nepile ka lipotso tse peli: 2) Na ha u sa nyala? le XNUMX) na u tla ho Mopapa Roma? Bakreste bana ba ipatileng le bona ba ile ba bula liatla ho bontša moprista ho hong hape: lits'oants'o tsa bashoela-tumelo bao baholo-holo ba bona ba hole ba neng ba li tseba le ho li hlompha makholo a lilemo pejana. Mehopolo ea bona e ne e e-so ka e shoa.

Mohalaleli Paul Miki, u amohetse ho shoela tumelo ho fapana le ho lahla tumelo ea hau. U khethile ho sebeletsa ba haufi le uena ho fapana le ho baleha. Re hlohlelletse ka ho rona lerato le tšoanang la Molimo le batho hore le rona re tsebe, re rate re be re sebeletse Molimo ka tsela ea bohale e entseng hore o be sebete le ho qaptjoa ha o tobane le mahlomola a matla.