Чаро Исо дар Байт-Лаҳм таваллуд шуд?
Чаро Исо дар Байт-Лаҳм таваллуд шуд, вақте ки волидонаш Марям ва Юсуф дар Носира зиндагӣ карданд (Луқо 2:39)?
Сабаби асосии таваллуди Исо дар Байт – Лаҳм иҷрошавии пешгӯии пайғамбари хурд Мико буд. Вай гуфт: "Ва шумо, Байт-Лаҳм Эфрат, ҳадди аққал дар байни ҳазорҳо Яҳудо, аз ӯ ба Ман (Исо) таваллуд мешавед, ки вай дар Исроил подшоҳ хоҳад шуд ..." (Мико 5: 2, дар маҷмӯъ HBFV).
Яке аз далелҳои ҷолиб дар бораи тавлид шудани Исо дар Байт-Лаҳм, ин истифодаи он аст, ки Худо империяи пуриқтидор, вале баъзан бераҳмона Румро бо ҳамзамони яҳудиён ба аҷдодони худ барои иҷро кардани пешгӯиҳои 700-сола истифода бурд!
Пеш аз тарк кардани Носира ба Байт-Лаҳм, Марям хиёнат кард, аммо муносибатҳои қавии худро бо Юсуф маҳрум накард. Ҳамсарон маҷбур буданд ба хонаи аҷдодии Юсуф дар Байт – Лаҳм раванд, зеро сиёсати андозсупории Румро доштанд.
Вақт аз вақт империяи Рум на барӯйхатгирии аҳолиро мегузаронд, на танҳо барои ҳисоб кардани одамон, балки барои муайян кардани он, ки онҳо ба чӣ тааллуқ доранд. Дар соли таваллуд шудани Исо (5 қ. Аз Мавлуди Исо) қарор дода шудааст, ки чунин барӯйхатгирии румиён дар Яҳудо гирифта шавад (Луқо 2: 1 - 4) ва гирду атрофи он.
Аммо ин иттилоот саволе ба бор меорад. Чаро румиён барӯйхатгирии худро дар он ҷое, ки одамон дар Яҳудо ва гирду атрофи он зиндагӣ мекарданд, иҷро накарданд, мисли он ки дар давраи боқимондаи империя амал карданд? Чаро онҳо аз волидони Исо хоҳиш карданд, ки аз Носира то Байт-Лаҳм, тақрибан 80 километр роҳро тай кунанд?
Барои яҳудиён, хусусан онҳое, ки пас аз бозгашт аз асорати Бобил дар ин сарзамин зиндагӣ мекарданд, муайянкунии қабилаҳо ва насл хеле муҳим буд.
Дар Аҳди Ҷадид насли Исо на танҳо ба Иброҳим (Матто 1), балки ба Одам низ тааллуқ доранд (Луқо 3). Павлуси ҳавворӣ ҳатто дар бораи насли ӯ навишт (Румиён 11: 1). Фарисиёни яҳудӣ Яҳудиён насли ҷисмонии худро бо он фахр мекарданд, ки аз дигарон рӯҳан беҳтаранд (Юҳанно 8:33 - 39, Матто 3: 9).
Қонуни Рум бо истинод ва урфу одатҳои яҳудӣ (илова ба хоҳиши бо роҳи осоишта ҷамъоварӣ намудани андоз аз мардуми тобеъ), муқаррар кардааст, ки ҳар гуна барӯйхатгирӣ дар Фаластин дар асоси шаҳре, ки оилаи аҷдодии он шахс буд, гузаронида мешавад. Дар мавриди Юсуф, азбаски насли Довуд, ки дар Байт – Лаҳм таваллуд шудааст (1Самуэл 17:12), ӯ маҷбур шуд, ки барои барӯйхатгирӣ ба шаҳр равад.
Кадом сол саршумории Рум гузаронида шуд, ки оилаи Исоро маҷбур кард, ки ба Байт-Лаҳм биравад? Оё он дар миёнаи фасли зимистон буд, тавре ки дар бисёр манзараҳои Мавлуди Исо тасвир шудааст?
Версияи боэътимоди Китоби Муқаддас маълумоти зиёдеро пешкаш мекунад, ки ин сафар ба Байт-Лаҳм рух дода буд. Вай мегӯяд: «Фармон дар бораи андозбандӣ ва барӯйхатгирии қайсар Август аз рӯи урфу одати яҳудиён ба амал бароварда шуд, ки пас аз ҷамъоварии ҳосили тирамоҳӣ ин андозҳо талаб карда мешуд. Аз ин рӯ, ҳуҷҷатҳои Луқо дар бораи ин андозбандӣ нишон медиҳанд, ки таваллуди Исо дар тирамоҳ ба дунё омадааст "(Замимаи E).
Румиён дар давраи тирамоҳ барӯйхатгирии аҳолӣ дар Фаластинро анҷом доданд, то тавонанд андозҳои даромади ҷамъоваришударо аз мардум ба ҳадди аксар расонанд.
Барни Касдан дар китоби худ "Худо таъинкарда Таймс" навиштааст, ки Рум дар асоси қоидаҳои маҳаллӣ санаи барӯйхатгирии аҳолиро ҳисоб мекунад. Хулоса, барои румиён ва исроилиён беҳтар мебуд, ки дар тирамоҳи сол, вақте сафар кардан осонтар буд (масалан, аз Носира то Байт-Лаҳм) назар ба нимаи зимистон.
Худо аз хоҳиши Рум истифода бурд, то тамоми даромади андозро, ки ӯ метавонист бо якчояги яҳудиёни гузаштагони худ ҷамъ кунад, иҷро кардани як пешгӯии таъсирбахш дар бораи таваллуди Исо дар Байт-Лаҳм!