Яҳудият: нақши Исо барои яҳудиён
Хуллас, ақидаи яҳудиён дар бораи Исои носирӣ дар он аст, ки вай яҳудии муқаррарӣ ва эҳтимолан воизе буд, ки дар давраи истилои Рум дар Исроил дар асри I милодӣ зиндагӣ мекард ва румиён ӯро куштанд - ва бисёр дигар яҳудиёни миллатгаро ва мазҳабӣ - барои сухан гуфтан бар зидди ҳукумати Рум ва бадрафтории онҳо.
Оё мувофиқи эътиқоди яҳудиён Исо Масеҳ буд?
Пас аз марги Исо, пайравони ӯ - дар ҳамон вақт як гурӯҳи хурди яҳудиёни собиқ бо номи носирӣ даъво доштанд, ки Масеҳ (Машааш ё Момӣ, ки тадҳиншуда аст) бо матнҳои ибронӣ пешгӯӣ карда буд ва ба қарибӣ бармегардад. амалҳои Масеҳро талаб мекунанд. Аксарияти яҳудиёни муосир ин эътиқодро рад карданд ва дар маҷмӯъ имрӯз дини яҳудӣ идома медиҳад. Дар ниҳоят, Исо маркази ҳаракатҳои хурди дини яҳудӣ шуд, ки ба зудӣ ба дини масеҳӣ табдил ёбад.
Яҳудиён ба он бовар намекунанд, ки Исо илоҳӣ буд ё "писари Худо" ва ё Масеҳ дар Навиштаҳои Ибронӣ пешгӯӣ карда буд. Вай ҳамчун "масеҳи дурӯғин" ба назар мерасад, ки маънояш касе аст, ки ҷомаи Масеҳро (ё пайравонаш барои ӯ даъво кардааст), вале дар ниҳоят ба талаботи дар эътиқоди яҳудиён муқарраршуда ҷавобгӯ нест.
Давраи мессия чӣ гуна бояд бошад?
Мувофиқи Навиштаҳои Ибронӣ, пеш аз омадани Масеҳ ҷанг ва ранҷу азоби бузурге рӯй хоҳад дод (Ҳизқиёл 38:16), пас Масеҳ ҳамаи яҳудиёнро ба Исроил бозгардонда, Ерусалимро барқарор мекунад (Ишаъё 11 : 11-12, Ирмиё 23: 8 ва 30: 3 ва Ҳушаъ 3: 4-5). Ҳамин тавр, Масеҳ дар Исроил як ҳукумати Тавротро барпо мекунад, ки ҳамчун маркази ҳукумати ҷаҳонӣ барои ҳамаи яҳудиён ва ғайрияҳудиён амал хоҳад кард (Ишаъё 2: 2-4, 11:10 ва 42: 1). Маъбади муқаддас аз нав барқарор карда мешавад ва хидмати маъбад аз нав сар мешавад (Ирмиё 33:18). Дар ниҳоят, системаи судии Исроил эҳё мегардад ва Таврот қонуни ягона ва ниҳоӣ дар ин кишвар хоҳад буд (Ирмиё 33:15).
Ғайр аз он, асри Масеҳо бо ҳамзистии осоиштаи ҳама одамон, ки аз кинаю адоват, таҳаммулпазирӣ ва ҷанг озоданд - яҳудӣ аст ё не (Ишаъё 2: 4). Ҳама одамон YHWH-ро ҳамчун Худои ягонаи ҳақиқӣ ва Тавротро ягона роҳи ҳақиқи зиндагӣ мешиносанд ва ҳасад, куштор ва ғорат аз байн хоҳад рафт.
Ҳамин тавр, тибқи дини яҳудӣ, Масеҳи ҳақиқӣ бояд
Нозир бошед яҳудӣ аз насли шоҳ Довуд
Одами оддӣ бошед (бар хилофи насли Худо)
Ғайр аз ин, дар дини яҳудӣ ваҳй дар миқёси миллӣ сурат мегирад, на дар миқёси шахсӣ, тавре ки дар ривояти масеҳии Исо омадааст, кӯшиш мекунад, ки масеҳиён аз оятҳои Таврот истифода баранд ва Исоро ҳамчун Масеҳ тасдиқ кунанд, бидуни истисно, натиҷаи тарҷумаҳои нодуруст мебошанд.
Азбаски Исо ин талаботҳоро иҷро накард ва давраи масеҳӣ ба вуҷуд наомадааст, яҳудиён чунин меҳисобанд, ки Исо танҳо одам буд, на Масеҳ.
Дигар изҳороти ҳаяҷонангези мессианӣ
Исои Носирӣ яке аз бисёр яҳудиён дар тӯли таърих буд, ки мустақиман Масеҳ буданашро ё пайравони худро исбот кардан мехост. Бо назардошти фазои мураккаби иҷтимоӣ дар давраи истибдод ва таъқиботи Рум дар давраи зиндагӣ Исо, фаҳмидани он душвор нест, ки чаро ин қадар яҳудиён як лаҳзаи оромӣ ва озодиро мехостанд.
Машҳуртарин аз масеҳиёни дурӯғини яҳудӣ дар замонҳои қадим Шимон бар Кочба буд, ки дар шӯриши ибтидоӣ, вале ниҳоят фалокатбор алайҳи румиён дар соли 132 мелодӣ роҳбарӣ карда буд, ки боиси нобудшавии наздики дини яҳудӣ дар замини муқаддас аз дасти румиён шуд. Бар Кочба худро Масеҳ мешуморид ва ҳатто аз ҷониби Раби Акива барҷастатарин тадҳин шуда буд, аммо пас аз марги Бар Кочба дар вақти исён, яҳудиёни замонаш ӯро ҳамчун як масеҳи дурӯғин рад карданд, зеро ӯ ба талаботи Масеҳи ҳақиқӣ ҷавобгӯ набуд.
Масеҳи дигари дурӯғин дар замони муосир дар асри 17 ба вуҷуд омадааст. Шаббатай Тзви каббалист буд, ки худро Масеҳи деринтизор буд, вале пас аз зиндон шудан, ӯ исломро қабул кард ва садҳо пайравонаш низ ингуна даъвоҳоеро ҳамчун Масеҳи худ бекор карданд.