Сан-Киприано, Муқаддаси рӯз барои 11 сентябр
(д. 258)
Ҳикояи Сан Сиприано
Киприанӣ дар рушди афкор ва амалияи масеҳӣ дар асри сеюм, алахусус дар Африқои Шимолӣ муҳим аст.
Маълумоти олӣ, сухангӯи маъруф, ӯ дар синни калонсолӣ масеҳӣ шуд. Вай молҳои худро ба камбизоатон тақсим мекард ва бо назардошти назр ба покдоман пеш аз таъмид гирифтан ҳамватанонашро дар ҳайрат гузошт. Дар тӯли ду сол ӯ коҳин таъин шуд ва бар хилофи иродаи худ, усқуфи Карфаген интихоб шуд.
Киприан шикоят кард, ки сулҳу осоиштагии калисо рӯҳияи бисёр масеҳиёнро заиф кард ва дарро ба рӯйгардонон боз кард, ки рӯҳияи ҳақиқии имон надоранд. Вақте ки таъқибот дар Декян оғоз ёфт, бисёр масеҳиён ба осонӣ Калисоро тарк карданд. Маҳз муттаҳидшавии онҳо буд, ки ихтилофоти бузурги асри сеюмро ба вуҷуд овард ва ба Калисо дар пешрафти фаҳмиши Муқаддаси Пенс кумак кард.
Новато, як коҳин, ки ба интихоби Киприён мухолифат карда буд, дар ғоибии Киприан ба кор шурӯъ кард (ӯ ба ҷои пинҳоншуда, ки калисоро роҳнамоӣ мекард, интиқод карда, танқид овард) ва ҳамаи муртадонро бе ҳеҷ гуна тавбаи канонӣ қабул кард. Билохира ӯро маҳкум карданд. Киприан роҳи миёнаро ишғол карда, баҳс мекард, ки онҳое, ки воқеан худро ба бутҳо қурбонӣ кардаанд, метавонанд танҳо дар вақти марг коммуникатсияро қабул кунанд, дар ҳоле ки онҳое, ки танҳо шаҳодатномаҳоеро харидорӣ кардаанд, ки гӯё худро қурбон кардаанд, пас аз як давраи кӯтоҳтар ё дарозтари тавба қабул карда мешаванд. Ҳангоми таъқиби нав ин ҳам ором шуд.
Ҳангоми вабо дар Карфаген, Киприан масеҳиёнро даъват кард, ки ба ҳама, аз ҷумла душманон ва таъқибкунандагонашон кумак кунанд.
Дӯсти Попи Рум Корнелиус Киприан бо Попи оянда Стивен мухолифат кард. Ӯ ва дигар усқуфони африқоӣ дурустии таъмидеро, ки бидъаткорон ва шисматикҳо медиҳанд, эътироф намекарданд. Ин диди универсалии калисо набуд, аммо Киприаниро ҳатто таҳдиди истихроҷи Истефан тарсонда наметавонист.
Император ӯро бадарға кард ва сипас барои мурофиа бозхонд. Вай исрор кард, ки мардумаш шаҳодати шаҳодати ӯро дошта бошанд.
Киприанӣ омехтаи меҳрубонӣ ва далерӣ, нерӯ ва устуворӣ буд. Вай хушхол ва ҷиддӣ буд, ба дараҷае ки мардум намедонистанд, ки ӯро дӯст доранд ё бештар эҳтиром кунанд. Вай ҳангоми баҳси таъмид гарм шуд; эҳсосоти ӯ эҳтимолан ӯро ба ташвиш овардааст, зеро маҳз дар ҳамин вақт ӯ рисолаи худро дар бораи сабр навиштааст. Августин мушоҳида мекунад, ки Киприанӣ бо шаҳодати пурҷалоли худ хашми худро кафорат кардааст. Иди литургии он рӯзи 16 сентябр аст.
Рафикон
Баҳсҳо дар бораи Таъмид ва Тавба дар асри сеюм ба мо хотиррасон мекунанд, ки Калисои аввал аз Рӯҳулқудс ҳалли омода надошт. Роҳбарони калисо ва аъзоёни он рӯз бояд маҷбур буданд, ки беҳтарин ҳукмҳоеро, ки онҳо метавонистанд пайравӣ кунанд, тамоми таълимоти Масеҳро пайравӣ кунанд ва ба муболиғаҳои рост ё чап дода нашаванд.