Ija laarin John ati awọn iwe ihinrere Marku

Ti o ba dagba ni wiwo Sesame Street, gẹgẹ bi mo ti ṣe, iwọ yoo ti ṣee rii ọkan ninu ọpọlọpọ awọn itera ti orin ti o sọ pe, “Ọkan ninu nkan wọnyi ko dabi ekeji; ọkan ninu awọn nkan wọnyi ko ni iṣe. ” Ero naa ni lati ṣe afiwe awọn nkan oriṣiriṣi 4 tabi 5, lẹhinna yan ọkan ti o ṣe akiyesi yatọ si iyoku.

Laanu, o jẹ ere ti o le ṣe pẹlu awọn ihinrere mẹrin ti Majẹmu Titun.

Fun awọn ọgọrun ọdun, awọn akọwe Bibeli ati awọn onkawe gbogbogbo ti ṣe akiyesi pipin nla kan ninu awọn ihinrere mẹrin ti Majẹmu Titun. Ni pataki, Ihinrere ti Johanu ṣe iyatọ si ọpọlọpọ awọn ọna lati awọn Ihinrere ti Matteu, Marku ati Luku. Pipin yii ni agbara ati ẹri pe Mathew, Mark ati Luku ni orukọ pataki wọn: awọn iwe ihinrere Marku.

afijq
Jẹ ki a ṣe ohun kan ti o han gbangba: Emi ko fẹ ṣe ki o dabi ẹni pe Ihinrere ti Johanu kere ju ti awọn ihinrere miiran, tabi pe o tako eyikeyi iwe Majẹmu Titun. Ko jọ bẹẹ rara. Lootọ, ni ipele gbogbogbo, Ihinrere ti Johanu ni ọpọlọpọ ninu wọpọ pẹlu awọn ihinrere ti Matteu, Mark ati Luku.

Fun apẹrẹ, Ihinrere ti Johanu jẹ bakanna si awọn ihinrere synqptiki ni pe gbogbo awọn mẹrin ti awọn iwe Ihinrere sọ itan ti Jesu Kristi. Ihinrere kọọkan kede itan yẹn nipasẹ lẹnsi itan kan (nipasẹ awọn itan, ni awọn ọrọ miiran), ati awọn iwe ihinrere Synoptic ati Johanu pẹlu awọn ẹka akọkọ ti igbesi aye Jesu: ibi rẹ, iṣẹ-iranṣẹ rẹ gbangba, iku rẹ lori agbelebu ati ajinde r from lati inu iboji.

Ti nlọ jinle, o tun han pe mejeeji John ati awọn Ihinrere synqptiki ṣafihan iru gbigbe kan nigbati wọn sọ itan ti iṣẹ-iranṣẹ gbangba ti Jesu ati awọn iṣẹlẹ akọkọ ti o yori si agbelebu ati ajinde rẹ. Awọn mejeeji Johannu ati awọn iwe ihinrere synqptiki ṣe afihan isopọ laarin John Baptisti ati Jesu (Marku 1: 4-8; Johannu 1: 19-36). Awọn mejeeji ṣe atọwọdọwọ fun iṣẹ gbangba gbangba ti Jesu ni Galili (Marku 1: 14-15; Johannu 4: 3) ati awọn mejeeji kọja ni pẹkipẹki ni ọsẹ to kẹhin ti Jesu lo ni Jerusalẹmu (Matteu 21: 1-11; Johannu 12 : 12-15).

Bakanna, awọn iwe ihinrere synqptiki ati Johanu n tọka si ọpọlọpọ awọn iṣẹlẹ kanna ti o waye lakoko iṣẹ-iranṣẹ Jesu. Awọn apẹẹrẹ pẹlu ifunni 5.000 (Marku 6: 34-44; Johannu 6: 1-15), Jesu ti o rin lori omi (Marku 6: 45-54; Johannu 6: 16-21) ati ọpọlọpọ awọn iṣẹlẹ ti o gbasilẹ laarin Ọsẹ Erekọja (fun apẹẹrẹ Luku 22: 47-53; Johannu 18: 2-12).

Ni pataki, awọn itan akọọlẹ ti itan Jesu wa ni titọpọ ni gbogbo awọn iwe ihinrere mẹrin. Kọọkan ninu awọn iwe ihinrere ṣe igbasilẹ Jesu ni rogbodiyan deede pẹlu awọn aṣaaju ẹsin ti akoko, pẹlu awọn Farisi ati awọn olukọ ofin miiran. Bakanna, ọkọọkan ninu awọn ihinrere kọ igbasilẹ irin-ajo ti o lọra ati ni igba miiran ti awọn ọmọ-ẹhin Jesu lati inu ifẹ ṣugbọn asiwere bẹrẹ si awọn ọkunrin ti o fẹ lati joko ni ẹtọ Jesu ni ijọba ọrun - ati nigbamii fun awọn ọkunrin ti o fesi pẹlu ayọ ati ṣiyemeji si ajinde Jesu kuro ninu okú. Lakotan, ọkọọkan awọn ihinrere naa dojukọ awọn ẹkọ ipilẹ ti Jesu nipa ipe lati ronupiwada ti gbogbo eniyan, otitọ ti majẹmu tuntun kan, iseda mimọ ti Jesu, iseda aye giga ti ijọba Ọlọrun ati bẹbẹ lọ.

Ni awọn ọrọ miiran, o ṣe pataki lati ranti pe ni aye ko si ati ni ọna kankan ti Ihinrere Johanu tako tako itan tabi ifiranṣẹ ti imọ-jinlẹ ti awọn iwe ihinrere Marku ni ọna pataki. Awọn ipilẹ pataki ti itan-akọọlẹ Jesu ati awọn koko pataki ti iṣẹ-iranṣẹ rẹ jẹ deede kanna ni gbogbo awọn iwe ihinrere mẹrin.

iyato
Lehin ti o ti sọ bẹ, awọn iyatọ pupọ lo wa laarin Ihinrere ti Johanu ati ti Matteu, Marku ati Luku. Lootọ, ọkan ninu awọn iyatọ nla ni o tan lori sisanwọle ti awọn iṣẹlẹ oriṣiriṣi ninu igbesi aye ati iṣẹ-iranṣẹ Jesu.

Ayafi fun diẹ ninu awọn iyatọ ati iyatọ ninu ara, awọn iwe ihinrere synqptiki bo awọn iṣẹlẹ kanna ni igbesi aye ati iṣẹ-iranṣẹ Jesu Wọn ṣe akiyesi asiko ti iṣẹ-iranṣẹ Jesu ni gbogbo awọn agbegbe ni Galili, Jerusalẹmu ati ni ọpọlọpọ awọn ipo pẹlu - pẹlu ọpọlọpọ awọn iṣẹ iyanu kanna, awọn ọrọ, awọn ikede pataki ati awọn ikọlura. Otitọ, awọn onkọwe ti o yatọ ti awọn iwe ihinrere Synoptic ti ṣeto awọn iṣẹlẹ wọnyi nigbagbogbo ni awọn aṣẹ oriṣiriṣi nitori awọn ayanfẹ ati awọn ipinnu alailẹgbẹ wọn; sibẹsibẹ, o le ṣee sọ pe awọn iwe ti Mathew, Mark ati Luku tẹle iwe afọwọkọ ti o tobi kanna.

Ihinrere Johanu ko tẹle iwe afọwọkọ naa. Dipo, o lọ si ilu ti ilu-ilu rẹ ni awọn ofin ti awọn iṣẹlẹ ti o ṣapejuwe. Ni pataki, Ihinrere ti Johanu ni a le pin si awọn ipin akọkọ mẹrin tabi awọn iwe-ipin-isalẹ:

Ifihan tabi ọrọ asọtẹlẹ (1: 1-18).
Iwe Awọn ami, eyiti o ṣojukọ lori awọn “ami” Jesu ti o jẹ “awọn ami” tabi awọn iṣẹ iyanu ti a ṣe fun anfani awọn Juu (1: 19-12: 50).
Iwe Igbega, eyiti o ṣereti igbega Jesu pẹlu Baba ni atẹle itankalẹ rẹ, isinku ati ajinde rẹ (13: 1–20: 31).
Atẹle kan ti o ṣalaye awọn iṣẹ-ọjọ iwaju ti Peteru ati John (21).
Abajade opin ni pe, lakoko ti awọn ihinrere iwe-iwọle pin ipin pupọ ninu akoonu wọn ni awọn ofin ti awọn iṣẹlẹ ti a ṣalaye, Ihinrere ti Johanu ni ipin ogorun nla ti ohun elo ti o jẹ alailẹgbẹ ninu ararẹ. Ni otitọ, iwọn 90 ida ọgọrun ti ohun elo ti a kọ sinu Ihinrere ti Johanu ni a le rii ninu Ihinrere ti Johanu. O ko gba silẹ ninu awọn iwe ihinrere miiran.

awọn alaye
Nitorinaa bawo ni a ṣe le ṣe alaye otitọ pe Ihinrere Johanu ko bo awọn iṣẹlẹ kanna bi Matteu, Marku ati Luku? Njẹ eyi tumọ si pe Johannu ranti ohun ti o yatọ ni igbesi aye Jesu - tabi paapaa ti Matteu, Marku ati Luku jẹ aṣiṣe nipa ohun ti Jesu sọ ati ṣe?

Rara. Otitọ ti o rọrun ni pe John kọwe Ihinrere rẹ ni nkan ọdun 20 lẹhin ti Matteu, Marku ati Luku kọ tiwọn. Fun idi eyi, John yan lati skim ati foo apakan nla ti ilẹ ti o ti wa tẹlẹ ninu awọn iwe ihinrere Synopti. O fẹ lati kun awọn ela diẹ ki o pese ohun elo tuntun. O tun lo akoko pupọ lati ṣapejuwe ọpọlọpọ awọn iṣẹlẹ ti o wa ni ayika ọsẹ ti Ijaye ṣaaju ki a kan mọ Jesu - eyiti o jẹ ọsẹ pataki kan, bi a ti ye wa bayi.

Ni afikun si sisanwọle ti awọn iṣẹlẹ, ara John yatọ si gidigidi ni ti awọn ihinrere synqptiki. Awọn ihinrere ti Matteu, Marku ati Luku jẹ akọọlẹ asọtẹlẹ ni ọna wọn. Wọn ṣafihan awọn eto lagbaye, nọmba nla ti ohun kikọ ati afikun ti awọn ijiroro. Awọn iwe afọwọkọ tun gbasilẹ pe Jesu kọwa nipataki nipasẹ awọn owe ati awọn alaye kukuru ti ikede.

Ihinrere Johanu, sibẹsibẹ, jẹ alaye ti o ni alaye diẹ sii ati ti o ni imọran. Ọrọ naa kun fun awọn ọrọ gigun, nipataki lati ẹnu Jesu. Awọn iṣẹlẹ diẹ ti o kere ju ti yoo ni ẹtọ bi “gbigbe lọ si ibi Idite”, ati awọn iṣawari imọ-jinlẹ diẹ sii lo wa.

Fun apẹẹrẹ, ibi Jesu nfun awọn oluka ni anfani nla lati ṣe akiyesi awọn iyatọ onideere ti o wa laarin awọn iwe ihinrere Synopti ati Johanu. Matteu ati Luku sọ itan ti ibi Jesu ni ọna ti a le tunkọ nipasẹ akete - ni pipe pẹlu awọn ohun kikọ, awọn aṣọ, awọn eto ati bẹbẹ lọ (wo Matteu 1: 18 -2: 12; Luku 2: 1-21). Wọn ṣapejuwe awọn iṣẹlẹ kan pato lorekore.

Ihinrere ti Johanu ko ni awọn ohun kikọ kankan. Dipo, John nfunni ni ikede ti imọ nipa ti Jesu gẹgẹbi Ọrọ Ibawi - Imọlẹ ti o nmọlẹ ninu okunkun aye wa bi o ti jẹ pe ọpọlọpọ kọ lati gba idanimọ rẹ (Johannu 1: 1-14). Awọn ọrọ John jẹ alagbara ati ewì. Ọna kikọ jẹ oriṣiriṣi oriṣiriṣi.

Ni ipari, lakoko ti Ihinrere ti Johanu sọ fun itan kanna ti awọn iwe ihinrere synqptiki, awọn iyatọ pataki wa laarin awọn ọna mejeeji. Daradara lẹhinna. Johanu pinnu pe ihinrere rẹ lati ṣafikun ohun titun si itan Jesu, eyiti o jẹ idi ti ọja ti o pari pari yatọ pupọ si ohun ti o wa tẹlẹ.