Kini o fa idaamu nla ni Ile-ijọsin ni 1054

Idapa nla ti 1054 ṣe ami iyapa akọkọ akọkọ ninu itan-akọọlẹ Kristiẹniti, yiya sọtọ Ile ijọsin ti Oorun ni Ila-oorun si Ile ijọsin Roman Katoliki ni Oorun. Titi di igba naa, gbogbo Kristiẹniti wa labẹ ara kan, ṣugbọn awọn ile ijọsin ni Ila-oorun n dagbasoke aṣa ti o yatọ ati ti iyatọ ti imọ-jinlẹ si awọn ti Oorun. Awọn aifọkanbalẹ pọ si laarin awọn ẹka meji ati ni igbẹhin boiled ni Nla Schism ti 1054, tun npe ni East-West Schism.

Idahun nla ti 1054
Idapọmọra nla ti 1054 ṣe ami iyapa ti Kristiẹniti ati mulẹ ipinya laarin awọn ijọsin ti Àtijọ ni Ila-oorun ati ṣọọṣi Roman Katoliki ni Oorun.

Ọjọ ibẹrẹ: Fun awọn ọgọrun ọdun, ẹdọfu ti dagba laarin awọn ẹka meji titi ti wọn fi ni boiled ni Keje 16, 1054.
Tun mo bi: The East-West Schism; nla schism.
Awọn oṣere bọtini: Michele Cerulario, Patriarch ti Constantinople; Pope Leo IX.
Awọn okunfa: ti ile-ijọsin, ẹkọ nipa ti ara ẹni, iṣelu, aṣa, aṣẹ ati aṣẹ awọn ede.
Esi: ipinya ayeraye laarin Ile ijọsin Katoliki Roman ati Awọn ara ilu Oorun ti Ila-oorun, Greek Orthodox ati awọn ile ijọsin Àtijọ Russia. Awọn ibatan to ṣẹṣẹ wa laarin Ila-oorun ati Iwọ-oorun ti dara si, ṣugbọn awọn ijọsin wa ni ipin titi di oni.
Ni okan ti ipanilara ni ibeere ti Pope eniyan Roman si aṣẹ ati aṣẹ agbaye. Ile ijọsin Onitara-ẹjọ ni Ila-oorun ti gba lati bọwọ fun baadẹ ṣugbọn wọn gbagbọ pe o yẹ ki o pinnu awọn ọran ile-ijọsin nipasẹ igbimọ ti awọn bishop ati, nitorinaa, kii yoo fun pope naa ni aṣẹ ijọba ti ko ni idiyele.

Lẹhin schism nla ti 1054, awọn ile ijọsin Ila-oorun dagbasoke sinu Ila-oorun, Greek ati awọn ile ijọsin ti ara ilu Ọfọdọti ti Russia, lakoko ti o ṣe agbekalẹ awọn ile Iwo-oorun ni ile ijọsin Roman Catholic. Awọn ẹka meji duro ṣinṣin titi ti o di pe awọn oúnjẹ Ẹgun Kẹrin gba Constantinople ni ọdun 1204. Titi di akoko yii, a ko ti ṣatunṣe schism patapata.

Kini o yori si schism nla naa?
Ni ọrundun kẹta, Ijọba Romu naa ti tobi o si nira lati ṣakoso tun bi Ottoman Byzantine. Ọkan ninu awọn ifosiwewe akọkọ ti o fa ki awọn ibugbe meji gbe ni ede. Ede akọkọ ni Iwọ-Oorun jẹ Latin, lakoko ti ede ti o gbilẹ ni Ila-oorun jẹ Giriki.

Awọn ege kekere
Paapaa awọn ijọsin ti Ijọba ti o pin si bẹrẹ si ge asopọ. Awọn baba nla marun ni o ni aṣẹ ni ọpọlọpọ awọn ẹkun ni: babalawo ti Rome, Alexandria, Antioch, Constantinople ati Jerusalemu. Patriarch of Rome (pope) ni ola fun “akọkọ laarin awọn dọgba”, ṣugbọn ko ni aṣẹ lori awọn baba nla miiran.

Awọn ijiyan kekere ti a pe ni "awọn ijakadi kekere" waye ni awọn ọrundun ṣaaju iṣaaju Schism Nla. Schism kekere akọkọ (343-398) wa lori Arianism, igbagbọ kan ti o sẹ Jesu pe oun ni ẹda kanna bi Ọlọrun tabi dogba si Ọlọrun, ati nitorinaa kii ṣe Ibawi. Igbagbọ yii gba nipasẹ ọpọlọpọ ninu Ile-iṣẹ Ila-oorun ṣugbọn ti Ile-iṣẹ Oorun ti kọ.

Schism kekere miiran, acacia schism (482-519), ni lati ṣe pẹlu ijiroro nipa iseda ti Kristi ti ara ti ara, ni pataki ti Jesu Kristi ba ni ẹda-eniyan tabi ẹda meji ọtọtọ (Ibawi ati eniyan). Schism kekere miiran, ti a mọ ni Photian schism, waye ni ọdun XNUMXth. Awọn ọran pipin ti dojukọ iṣọn-ara alufaa, gbigbawẹ, fifi ororo kun ororo ati ilana ti Emi Mimo.

Botilẹjẹpe igba diẹ, awọn ipin wọnyi laarin Ila-oorun ati Iwọ-oorun yori si awọn ibatan kikoro bi awọn ẹka meji ti Kristiẹniti ti dagba si. Ni imọ-jinlẹ, Ila-oorun ati Iwọ-oorun ti mu awọn ọna lọtọ. Ọna ti Latin ni gbogbogbo da lori iṣẹ ṣiṣe, lakoko ti ẹmi ti Greek jẹ diẹ mystical ati akiyesi. Ero ti Latin ni ipa pupọ nipasẹ ofin Romu ati ẹkọ nipa oye, lakoko ti awọn Hellene loye imọ-jinlẹ nipasẹ imọ-jinlẹ ati ilana ti ijosin.

Awọn iyatọ ati iṣe iyatọ ti ẹmi wa laarin awọn ẹka meji. Fun apẹẹrẹ, awọn ile ijọsin ko ṣalaye pe o jẹ itẹwọgba lati lo akara aiwukara fun awọn ayẹyẹ ajọṣepọ. Awọn ile Iwo-oorun Iwọ-oorun ṣe atilẹyin iṣe naa, lakoko ti awọn Hellene lo akara ti ko ni iwẹ ni Eucharist. Awọn ile ila-oorun ila-oorun gba laaye awọn alufa wọn lati fẹ, lakoko ti awọn Latins tẹnumọ lori iloro.

Ni ipari, ipa ti awọn baba nla ti Antipa, Jerusalẹmu ati Alexandria bẹrẹ si irẹwẹsi, ni mimu Rome ati Constantinople si iwaju bi awọn ile-iṣẹ agbara meji ti ile ijọsin.

Awọn iyatọ ede
Niwọn igbati ede akọkọ ti awọn eniyan ni Iha Iwọ-oorun ni Greek, awọn ile ijọsin ila-oorun ṣe agbekalẹ awọn ilana isin Greek, ni lilo ede Greek ni awọn ayẹyẹ isin wọn ati itumọ sinu Greek Majemu Lailai ti Septuagint. Awọn ile ijọsin Roman ṣe agbekalẹ awọn iṣẹ ni Latin ati pe a kọ Bibeli wọn ni Latin Vulgate.

Ariyanjiyan Iconoclastic
Lakoko awọn ọrundun kẹjọ ati ẹkẹsan, ariyanjiyan tun dide lori lilo awọn aami ni ijọsin. Olumasi ọba Byzantine Leo III ṣalaye pe ijọsin ti awọn aworan ẹsin jẹ abinibi ati ibọriṣa. Ọpọlọpọ awọn bishop Ila-oorun ṣe ifowosowopo pẹlu ofin ti olú ọba wọn, ṣugbọn Ile-iṣẹ Oorun ti duro ṣinṣin ni atilẹyin lilo awọn aworan ẹsin.

Awọn aami Byzantine
Awọn alaye Mosaic ti awọn aami Byzantine ti Hagia Sophia. Awọn aworan Muhur / Getty
Ariyanjiyan lori gbolohun ọrọ Filioque
Ariyanjiyan lori gbolohun ọrọ filioque lo fa ọkan ninu awọn ariyanjiyan to ṣe pataki julọ ti schism ila-oorun. Ariyanjiyan yii dojukọ ẹkọ ti Mẹtalọkan ati boya Ẹmi Mimọ gba ni nikan lati ọdọ Ọlọrun Baba tabi lati ọdọ Baba ati Ọmọ.

Filioque jẹ itumọ Latin ti o tumọ si “ati ọmọ”. Ni ipilẹṣẹ, Igbimọ ofin ti Nicene ṣalaye ni pe Ẹmi Mimọ “wa lati ọdọ Baba”, gbolohun ọrọ ti a pinnu lati ṣe aabo fun iwa-mimọ ti Ẹmi Mimọ. A fi ọrọ asọ-ọrọ kun si igbagbọ nipasẹ Ile-ijọsin ti Iwọ-Oorun lati daba pe Ẹmi Mimọ lati ọdọ Baba mejeeji “ati Ọmọ”.

Ile ijọsin Ila-oorun tẹnumọ lori mimu ipilẹṣẹ ilana atilẹba ti Igbimọ Nicene silẹ, fifi kuro ni gbolohun ọrọ filioque. Awọn oludari ni Ila-oorun jiyàn ni ariwo pe Iwọ-Oorun ko ni ẹtọ lati paarọ ipilẹ igbagbo ti Kristiẹniti laisi gbimọran Ile-iṣẹ Ila-oorun. Pẹlupẹlu, wọn gbagbọ pe afikun naa ṣafihan awọn iyatọ imọ-jinlẹ ti o wa laarin awọn ẹka meji ati oye ti Mẹtalọkan. Ile ijọsin ti Ila-oorun ro pe o jẹ otitọ nikan ati ododo, ni igbagbọ pe ẹkọ ẹkọ ti Iwọ-Iwọ-oorun ti ṣe aiṣedeede da lori ero Augustinian, eyiti wọn ka pe heterodox, eyiti o tumọ si atọwọdọwọ ati atako.

Awọn oludari ni ẹgbẹ mejeeji kọ lati gbe lori oro filioque. Awọn Bishop ti ila-oorun bẹrẹ si fi ẹsun kan Pope ati awọn bishop ni iwọ-oorun ti eke. Lẹhinna, awọn ile ijọsin meji ni ofin de lilo awọn iṣe ti ile ijọsin miiran ati sisọ ara wọn ni ile ijọsin Kristiẹni otitọ.

Kini o k sealed igbẹkẹle ila-oorun ila-oorun?
Ariyanjiyan ti o ga julọ ati gbogbo rogbodiyan ti o mu Schism Nla wa si ori ni ibeere ti aṣẹ alase, pataki ti o ba jẹ pe Pope ni Rome ni agbara lori awọn baba nla ni Ila-oorun. Ile ijọsin Romu ti ṣe atilẹyin ipilẹṣẹ ti Pope ti Roman lati orundun kẹrin ati sọ pe wọn ni aṣẹ agbaye lori gbogbo ile ijọsin. Awọn oludari iha ila-oorun bọwọ fun Pope ṣugbọn kọ lati fun u ni agbara lati pinnu eto imulo fun awọn sakani miiran tabi lati yi awọn ipinnu ti awọn igbimọ ijade pada.

Ninu awọn ọdun ti o ṣaju Schism Nla, ile-ijọsin ni Ila-oorun ni oludari ti Constantinople, Michele Cerularius (ni ayika 1000-1058), lakoko ti o jẹ pe ṣọọṣi ni Leo IX ni o jẹ olori ijọsin ni Romu (Rome 1002-1054).

Ni akoko yẹn, awọn iṣoro dide ni gusu Ilu Italia, eyiti o jẹ apakan ti Ottoman Byzantine. Awọn jagunjagun Norman ti gbogun ti, ti o ṣẹgun agbegbe ati rọpo awọn bishop Greek naa pẹlu awọn ti Latin. Nigbati Cerularius gbọ pe awọn Normans ṣe idiwọ awọn iṣe isin Greek ni awọn ile ijọsin guusu Italy, o gbẹsan nipasẹ pipade awọn ile ijọsin Latin ni Constantinople.

Awọn ariyanjiyan igba pipẹ wọn bẹrẹ nigbati Pope Leo ran onimọran kadinal alamọran rẹ Humbert si Constantinople pẹlu awọn ilana lati koju iṣoro naa. Humbert ṣofintoto lile ati ṣofintoto awọn iṣẹ Cerularius. Nigbati Cerularius kọju si awọn ibeere ti baadiyan naa, a ṣe alaye jade ni deede bi Patani ti Constantinople ni Oṣu Keje ọjọ 16, 1054. Ni esi, Cerularius sun akọmalu papal ti itasilẹ naa ati kede bishop Rome ti o jẹ ẹlẹtọ. A ṣi edidi ti ila-oorun ila-oorun.

Awọn igbiyanju ilaja
Laibikita Nla Schism ti 1054, awọn ẹka meji tun ṣalaye pẹlu ara wọn ni awọn ofin ọrẹ titi di akoko ti Agbẹgun Mẹrin. Bibẹẹkọ, ni ọdun 1204, awọn ọmọ ogun iha iwọ-oorun wa ni ihuwa ibanijẹnu kuro Constantinople ati fọ ile ijọsin Byzantine nla ti Saint Sophia.

Katidira ti Byzantine ti Saint Sophia
Katidira nla ti Byzantine, Hagia Sophia (Aya Sofya), mu ninu ile pẹlu lẹnsi oju-oju. funky-data / Awọn aworan Getty
Ni bayi ti rupture jẹ yẹ, awọn ẹka meji ti Kristiẹniti di pipin si ẹkọ ni l’akoko, ni iṣelu ati lori awọn ọran ileru. Igbiyanju ni ilaja waye ni Igbimọ Keji ti Lyon ni ọdun 1274, ṣugbọn adehun naa jẹ kika nipasẹ awọn alakọwe Ila-oorun.

Titi di laipe, ni ọdun 20, ibatan laarin awọn ẹka meji dara si to lati ṣe ilọsiwaju gidi ni iwosan diẹ ninu awọn iyatọ. Ọrọ ijiroro laarin awọn oludari yori si isọdọmọ Alaye Ijọpọ Catholic-Orthodox ti 1965 nipasẹ Igbimọ Vatican Keji ni Rome ati ayeye pataki kan ni Constantinople. Ikede naa gbayeye pe awọn sakaramenti ni awọn ile ijọsin ti Ila-oorun, mu awọn ibaraẹnisọrọ kuro laipẹ ati ṣafihan ifẹ fun isọdọtun lemọlemọ laarin awọn ile ijọsin meji.

Awọn akitiyan siwaju fun ilaja pẹlu:

Ni ọdun 1979 Ajumọsọrọ Iṣọkan agbaye fun Ifọrọwanilẹnuwo laarin ijọsin Katoliki ati Ile ijọsin Àtijọ ti dasilẹ.
Ni ọdun 1995, baba-nla Bartholomew I ti Constantinople ṣe ibẹwo si Ilu Vatican fun igba akọkọ, lati darapọ mọ ọjọ adura-ọlọjọ fun alafia.
Ni ọdun 1999, Pope John Paul II ṣabẹwo si Romania ni ifiwepe ti Patriarch ti Ile ijọsin Àtijọ Romania. Ayẹyẹ naa jẹ ibẹwo akọkọ ti baadẹsi kan si orilẹ-ede ti Ila-oorun ti Iwọ-oorun lati igba Schism Nla ti 1054.
Ni ọdun 2004, Pope John Paul II da awọn iwe apadabọ pada si Ila-oorun lati Ilu Vatican. Igo yii jẹ pataki nitori pe a tun gbagbọ pe awọn iyipo lati ilu Constantinople lakoko Ipaniyan Ẹkẹrin ni ọdun 1204.
Ni ọdun 2005 Patriarch Bartholomew I, pẹlu awọn oludari miiran ti Ile-ijọsin ti Ila-oorun ti Oorun, lọ si isinku ti Pope John Paul II.
Ni ọdun 2005, Pope Benedict XVI tun ṣe ipinnu adehun rẹ lati ṣiṣẹ fun ilaja.
Ni ọdun 2006, Pope Benedict XVI ṣabẹwo si Ilu Istanbul ni ifiwepe ti baba-nla baba Bartholomew I.
Ni ọdun 2006, Archbishop Christodoulos ti Ile ijọsin ti Onitara-ẹjọ ti Greek ti ṣabẹwo si Pope Benedict XVI ni Vatican ni ibẹwo akọkọ ti osise ijo olori ile ijọsin Greek kan si Vatican.
Ni ọdun 2014, Pope Francis ati Patriarch Bartholomew fowo si ikede apapọ kan ni sisọ ifaramọ wọn lati wa isokan laarin awọn ile ijọsin wọn.
Pẹlu awọn ọrọ wọnyi, Pope John Paul II ṣalaye awọn ireti rẹ fun iṣọkan iṣẹlẹ: “Lakoko ẹgbẹẹgbẹrun ọdun [Kristiẹniti] awọn ile ijọsin wa ni lile ni ipinya wọn. Bayi ẹgbẹrun ọdun kẹta ti Kristiẹniti wa lori wa. Le ni owurọ ti ẹgbẹẹgbẹrun ọdun yii dide lori ile ijọsin ti o ti ni iṣọkan kikun lẹẹkanṣoṣo ”.

Ninu iṣẹ adura ni iṣẹlẹ ti ayẹyẹ ọjọ-aadọta 50 ti Ijọpọ Katoliki ati ti Ọmọ-alade apapọ, Pope Francis sọ pe: “A gbọdọ gbagbọ pe gẹgẹ bi okuta ṣaaju ki a to sin iboji, bẹ naa yoo ni idiwọ eyikeyi si communion wa ni kikun tun yọ. Nigbakugba ti a ba fi awọn ikorira wa pipẹ lẹhin wa ti a ba ni igboya lati kọ awọn ibatan alailowaya tuntun, a jẹwọ pe Kristi jinde nitootọ. ”

Lati igbanna, awọn ibatan ti tẹsiwaju lati ni ilọsiwaju, ṣugbọn awọn iṣoro akọkọ ko ni aabo. Iha ila-oorun ati Iwọ oorun ko le ṣe iṣọkan patapata lori gbogbo awọn iwaju imọ-jinlẹ, iṣelu ati lilu ina.