Awọn ọwọ wiwọ Juu

Ninu aṣa Juu, fifọ ọwọ ju iṣeṣe mimọ ti o dara lọ. O nilo ṣaaju ki o to ni ounjẹ nibiti o ti n fi akara ṣe, fifọ ọwọ jẹ ọwọwọn ninu aye ẹsin Juu ti o kọja tabili ounjẹ.

Itumọ ti ọwọ Juu
Ni Heberu, fifọ ọwọ ni a pe ni netilyat yadayim (nun-tea-lot yuh-die-eem). Ni awọn agbegbe Yiddish, sisọ irubo naa jẹ a mọ bi negel vasser (nay-gull vase-ur), eyiti o tumọ si “omi eekanna”. Wẹ lẹhin ounjẹ ni a mọ ni mayim achronim (my-eem ach-ro-neem), eyiti o tumọ si “lẹhin omi”.

Ọpọlọpọ awọn akoko lo wa nigbati ofin Juu ba nilo fifọ ọwọ, pẹlu:

lẹhin sun tabi mu oorun kekere
lẹhin ti lọ si baluwe
lẹhin ti o lọ kuro ni ibi-isinku
ṣaaju ounjẹ, ti o ba jẹ burẹdi lọwọ
lẹhin ounjẹ, ti o ba ti lo “iyọ Sodomu”
awọn ipilẹṣẹ
Ipilẹ fun fifọ ọwọ ni ẹsin Juu jẹ ipilẹṣẹ si iṣẹ tẹmpili ati awọn ẹbọ, ati lati ọdọ Torah ni Eksodu 17-21.

OLUWA si sọ fun Mose pe, Iwọ o tun ṣe agbada idẹ, ati pẹpẹ idẹ rẹ lati wẹ̀; ki o si fi si agbede-agọ́ ajọ ati pẹpẹ, ki o si pọn omi sinu rẹ̀. fun Aaroni ati awọn ọmọ rẹ ni ki wọn wẹ ọwọ ati ẹsẹ wọn sibẹ. nigbati nwọn ba lọ sinu agọ ajọ, wọn a fi omi wẹ ara wọn, ti ko ni ku, tabi nigbati wọn ba sunmọ pẹpẹ lati ṣe iṣẹ naa, lati sun ẹbọ ti a fi rubọ si Oluwa. Nitorina wọn yoo wẹ ọwọ ati ẹsẹ wọn ki wọn má ba ku; yio si jẹ ofin lailai fun wọn, fun oun ati fun iru-ọmọ rẹ ni awọn iran wọn ”.

Awọn itọkasi fun ṣiṣẹda abata fun fifọ irubo ti ọwọ ati ẹsẹ ti awọn alufa ni mẹnuba akọkọ ti iṣe naa. Ninu awọn ẹsẹ wọnyi, ikuna fifọ ọwọ ni o jọmọ iṣeeṣe iku, eyiti o jẹ idi ti diẹ ninu gbagbọ pe awọn ọmọ Aaroni ku ninu Lefitiku 10.

Lẹhin iparun ti Tẹmpili, sibẹsibẹ, iyipada wa ninu idojukọ fifọ ọwọ. Laisi awọn nkan irubo ati ilana ti awọn irubo ati laisi irubo, awọn alufa ko le wẹ ọwọ wọn.

Awọn akọwe, ti ko fẹ pataki ti irubo-wiwẹ ọwọ lati gbagbe ni akoko atunkọ ti tẹmpili (Kẹta), gbe mimọ mimọ ẹbọ ti tẹmpili si tabili tabili yara, eyiti o di mezzana igbalode tabi pẹpẹ.

Pẹlu iyipada yii, awọn akọwe gba nọmba awọn oju-iwe ailopin - adehun kan - ti Talmud ninu fifọ ọwọcho (ka). Ti a pe ni Yadayim (ọwọ), itọju yii sọrọ nipa irubo ti fifọ ọwọ, bawo ni a ṣe nṣe, eyiti omi ka pe mimọ ati bẹbẹ lọ.

Netilyat yadayim (fifọ ọwọ) ni a rii ni igba 345 ni Talmud, ti o wa pẹlu Eruvin 21b, nibiti rabbi kọ lati jẹun lakoko tubu ṣaaju ki o to ni aye lati wẹ ọwọ rẹ.

Awọn akọwe wa nkọ: R. Akiba ni ẹẹkan pa ninu tubu kan [nipasẹ awọn ara Romu] ati R. Joshua, ẹniti o ṣe iyanrin, loorekoore rẹ. Ojoojumọ, omi iye kan ti a mu wa fun u. Ni ayeye kan pe olutọju ile-ẹwọn ti o sọ fun u pe: “Omi rẹ tobi pupọ loni; boya o beere lọwọ rẹ lati ṣe ibajẹ ile tubu? ” O da idaji rẹ o si fi idaji keji fun u. Nigbati o wa si R. Akiba, ekeji wi fun u pe: "Joṣua, iwọ ko mọ pe emi di arugbo ati pe igbesi aye mi da lori tirẹ?" Nigbati ikẹhin naa sọ ohun gbogbo ti o ṣẹlẹ fun [R. Akiba] wi fun u pe, Fun mi ni omi lati wẹ ọwọ mi. Ekeji kigbe, “o ko ni lati mu o,” yoo to lati wẹ ọwọ rẹ? “Kini MO le ṣe,” ni akọkọ dahun: “Nigbawo ni [ti o foju foju si] awọn ọrọ awọn Rabbi bi o ye iku? Emi yoo dara julọ kú ti ohun ti MO o ṣẹ si lodi si imọran awọn ẹlẹgbẹ mi ”oun ko i ni itọwo ohunkohun titi ekeji fi fun u ni omi lati wẹ ọwọ rẹ.

Fi ọwọ wẹ lẹhin ounjẹ
Ni afikun si fifọ ọwọ ṣaaju ounjẹ pẹlu akara, ọpọlọpọ awọn Juu ti onigbagbọ tun wẹ lẹhin ounjẹ, ti a pe ni achronim mayim, tabi lẹhin omi. Awọn ipilẹṣẹ eyi wa lati iyọ ati itan ti Sodomu ati Gomorra.

Gẹgẹbi Midrash, iyawo Loti di ọwọn lẹhin ti o fi iyọ ṣiṣẹ. Gẹgẹbi itan naa, Loti pe awọn angẹli ni ile si ẹniti o fẹ ṣe mitzvah ti nini awọn alejo. O beere fun iyawo rẹ lati fun wọn ni iyọ diẹ ati pe o dahun: "Bakannaa aṣa buburu yii (ti itọju awọn alejo ni fifun wọn ni iyọ) ti o fẹ ṣe nibi, ni Sodomu?" Nitori ẹṣẹ yii, a ti kọ ọ ninu Talmud,

R. Juda, ọmọ R. Hiyya, sọ pe: Kilode ti awọn [awọn Rabbi] sọ pe o jẹ iṣẹ ti o lopin lati wẹ ọwọ wọn lẹhin ounjẹ? Nitori iyọ diẹ ti Sodomu eyiti o jẹ ki oju di afọju. (Talmud Babiloni, Hullin 105b).
O lo iyọ iyọ Sọdọm yii paapaa ninu iṣẹ turari ti Tẹmpili, nitorinaa awọn alufaa ni lati wẹ lẹhin ti o mu u nitori ibẹru afọju.

Biotilẹjẹpe ọpọlọpọ ko ṣe akiyesi adaṣe loni nitori ọpọlọpọ awọn Ju ni agbaye ko ṣe ounjẹ tabi akoko pẹlu iyọ lati Israeli, kii ṣe lati darukọ Sodomu, awọn kan wa ti o beere pe o jẹ haracha (ofin) ati pe gbogbo awọn Ju yẹ ki o ṣe adaṣe ninu irubọ ti omi ọti oyinbo.

Bi o ṣe le wẹ ọwọ rẹ daradara (Mayim Achronim)
Mayim achronim ni “bi o ṣe le ṣe” eyiti ko ni ipa ju fifọ ọwọ deede. Fun awọn aṣọ ti o ni ọwọ pupọ, paapaa ṣaaju ounjẹ ti iwọ yoo jẹ burẹdi, o yẹ ki o tẹle awọn atẹle wọnyi.

Rii daju pe o ni ọwọ ti o mọ. O dabi ẹni pe o jẹ atako, ṣugbọn ranti pe netilyat yadayim (fifọ ọwọ) kii ṣe nipa mimọ, ṣugbọn nipa irubo.
Kun ife pẹlu omi to fun awọn ọwọ mejeeji. Ti o ba ni ọwọ osi, bẹrẹ pẹlu ọwọ osi rẹ. Ti o ba ni ọwọ ọtun, bẹrẹ pẹlu ọwọ ọtun rẹ.
Tú omi lẹẹmeji lori ọwọ ọwọ rẹ ati lẹhinna lemeji lori ọwọ keji. Diẹ ninu awọn tú ni igba mẹta, pẹlu Chabad Lubavitchers. Rii daju pe omi bo gbogbo ọwọ titi di ọwọ pẹlu ọkọ ofurufu kọọkan ki o pin awọn ika ọwọ rẹ ki omi le fọwọkan gbogbo ọwọ.
Lẹhin ti o wẹ, mu aṣọ inura kan ati nigba ti o ba fọ ọwọ rẹ ki o sọ ibukun naa: Baruku atah Adonai, Elohenu Melolamlam, asher kideshanu b bmitzvotav, vetzivanu al netilat yadayim. Ibukun yii tumọ si, ni Gẹẹsi, ti bukun fun ọ, Oluwa, Ọlọrun wa, ọba agbaye, ti o sọ wa di mimọ pẹlu awọn aṣẹ Rẹ ti o paṣẹ fun wa nipa fifọ ọwọ.
Ọpọlọpọ lo wa ti o sọ ibukun ṣaaju gbigbe ọwọ wọn pẹlu. Lẹhin fifọ ọwọ rẹ, ṣaaju ki o to sọ ibukun lori burẹdi, gbiyanju lati ma sọrọ. Botilẹjẹpe eyi jẹ aṣa ati kii ṣe haracha (ofin), o jẹ boṣewa deede ni agbegbe ẹsin Juu.