UPope Francis ukhipha umthetho wokuhlela kabusha izimali zeVatican

UPope Francis ukhiphe umthetho omusha ngoMsombuluko wokuhlela kabusha izimali zaseVatican kulandela amahlazo alandelanayo.

Embhalweni owakhishwa ngoDisemba 28, upapa wakwenza kwaba semthethweni ukudluliswa kwemithwalo yemfanelo yezimali esuka e-Vatican Secretariat of State kuya ku-Administration of the Patrimony of the Apostolic See (APSA), esebenza njengomgcinimafa weHoly See nomphathi weqembu elibusayo.

Uqale wamemezela ukushaqeka kwencwadi ka-Agasti 25 ayibhalela uNobhala Wombuso WaseVatican uKhadinali Pietro Parolin eyaziswa umphakathi ngoNovemba 5 ngemuva kokuba iHhovisi likaNobhala Lombuso ligcwele izinsolo zokuphathwa budedengu kwezezimali.

Upapa wamemezela lo mthetho omusha ngencwadi yabaphostoli ethi motu proprio ("eyakhe uqobo").

Lo mbhalo, obizwa ngokuthi "Inhlangano Engcono," futhi usungula nemithetho emisha yokuqondiswa kukaPeter's Pence, iqoqo laminyaka yonke lomhlaba wonke lokuxhasa umsebenzi kapapa.

Izikhulu zeVatican zaphoqeleka ukuthi ziphike ukuthi imali eyaqoqelwa uPeter's Pence yasetshenziselwa ukubhekela ukulahlekelwa esivumelwaneni sempahla yaseLondon esasiyimpikiswano esasinganyelwe i-Secretariat of State.

Lo mbhalo, usayinwe ngoDisemba 26 futhi waqala ukusebenza ngaphambi kokuqala konyaka omusha wezimali waseVatican, uqukethe izindatshana ezine. Okokuqala kuthinta ukudluliswa kwezimali kanye nokushiswa kwemali isuka kwi-Secretariat of State iye ku-APSA. Owesibili ulawula ukuphathwa kwezimali zikapapa. Owesithathu uhlinzekela "ngezinhlinzeko zokuqapha kanye nokuqapha ezomnotho nezimali" kanti okwesine kuphathelene nokusebenza kwehhovisi lezokuphatha leHhovisi likaNobhala LoMbuso.

Ngaphansi komthetho omusha, i-APSA izothola ubunikazi bezimali, ama-akhawunti asebhange kanye nokutshalwa kwemali, kufaka phakathi izakhiwo, ezaziphethwe phambilini yi-Secretariat of State kusuka ngoJanuwari 1, 2021.

Ukuphathwa kwemithwalo yemfanelo emisha ye-APSA kuzoba ngaphansi “kokulawulwa kwesikhashana” kweHhovisi likaNobhala laseVatican loMnotho, elisungulwe ngo-2014 ukwengamela imisebenzi yezezimali yeHoly See kanye neVictoria City State. IHhovisi likaNobhala Wezomnotho esikhathini esizayo nalo lizosebenza njengehhovisi likanobhala likapapa ezindabeni zezomnotho nezezezimali.

Umthetho udinga ukuthi iHhovisi likaNobhala LoMbuso "lidlulise ngokushesha okukhulu, futhi kungakadluli uFebhuwari 4, 2021", konke ukwesatshwa kwalo okugcinwe kuma-akhawunti amanje ne-Institute for Works of Religion, eyaziwa ngokuthi "yibhange laseVatican" futhi amabhange angaphandle.

Umthetho ucela i-APSA ukuthi yakhe isabelo sezimali esibizwa nge- "Papal Funds" esizofakwa kwisabelomali esihlanganisiwe se-Holy See. Izobe iqukethe i-akhawunti encane ebizwa nge- “Peter's Pence”. Enye i-akhawunti engaphansi, ebizwa nge- “Holy Father Discretionary Fund”, izophathwa kuphela ngaphansi kokuqondisa kukapapa. I-akhawunti engaphansi kwesithathu, eyaziwa ngokuthi “Izimali Ezigunyaziwe”, izokwakhelwa izimali “ezinomkhawulo othile wokuya endaweni ngentando yabanikeli noma ngemigomo yokulawula”.

I-motu proprio inikeza i-Secretariat Yezomnotho, eholwa okokuqala nguKhadinali uGeorge Pell futhi manje nguFr. UJuan Antonio Guerrero Alves, SJ, amandla okuphatha phezu kwamabhizinisi phambilini abenganyelwe i-Secretariat of State. Izinhlangano ezahlukahlukene zaseVatican zizothumela isabelomali sazo kanye nebhalansi yokugcina kuNobhala Wezomnotho, ozobe usudlulisela kuMkhandlu Wezomnotho, owasungulwa ngonyaka we-2014.

Lo mbhalo ubuye uthi ihhovisi lezokuphatha leHhovisi likaNobhala Lombuso kufanele ligcine "abasebenzi kuphela abadingekayo ukwenza imisebenzi ephathelene nokuphathwa kwalo kwangaphakathi, ukulungiselela isabelomali kanye nesabelomali kanye neminye imisebenzi engeyona eyokuphatha eyenziwe kuze kube manje", kanye nokudluliswa okokugcina umlando okuphathelene ne-APSA.

Ihhovisi lezindaba i-Holy See lamemezela ngoDisemba 28 ukuthi i-motu proprio iguqula izinqumo eziqukethwe incwadi kapapa ka-Agasti eya ku-Parolin zibe ngumthetho, okwaholela ekusungulweni kwekhomishini ezobhekela ukudluliswa kwemithwalo yemfanelo isuke ku-Secretariat of State iye ku I-APSA. Ihhovisi lezindaba lichaze ukuthi ikhomishini "izoqhubeka nokucacisa eminye imininingwane yezobuchwepheshe kuze kube ngumhla ziyi-4 kuNhlolanja, njengoba bekuhleliwe".

"Lo mthetho omusha unciphisa isibalo sabaholi bezomnotho baseHoly See futhi ugxila kwezokuphatha, ezokuphatha, ezomnotho nezinqumo zezimali ezihambisana nenhloso yamadokhumende," kusho ihhovisi lezindaba.

"Ngayo, uBaba oNgcwele ufisa ukudlulela enhlanganweni engcono ye-Roman Curia kanye nokusebenza okukhethekile kakhulu kwe-Secretariat of State, okuzokwazi ukusiza yena nabazomlandela ngenkululeko enkulu ezindabeni ezibaluleke kakhulu ekuzuzeni iSonto".

Ubuye wengeza ukuthi i-motu proprio "ibuye isungule ukulawula okukhulu nokubonakala okungcono kwePeter's Pence kanye nezimali ezivela eminikelweni evela kwabathembekile."