UbuJuda: isandla se-hamsa nokuthi simelelani

I-hamsa, noma i-hamsa hand, iyisiphosiso esivela eMiddle East yasendulo. Ngendlela yayo ejwayelekile, i-amulet yakhiwe njengesandla eselulwe ngeminwe emithathu phakathi nesithupha esigobile noma umunwe omncane ngapha nangapha. Kucatshangwa ukuthi ivikela "iso elibi". Kuvame ukuboniswa emigexo noma amasongo, yize ingatholakala nakwezinye izinto zokuhlobisa njengamalengalenga asodongeni.

IHamsa ivame ukuhlotshaniswa nobuJuda, kepha itholakala nakwamanye amagatsha amaSulumane, amaHindu, ubuKrestu, ubuBuddha, namanye amasiko futhi, muva nje, yamukelwe ingokomoya lanamuhla leNew Age.

Okushiwo nemvelaphi
Igama elithi hamsa (חַofi,) livela egameni lesiHeberu elithi hamesh, elisho okuhlanu. UHamsa ubhekisela eqinisweni lokuthi kuneminwe emihlanu kwi-talisman, yize abanye bekholelwa nokuthi imelela izincwadi ezinhlanu zeTorah (UGenesise, u-Eksodusi, uLevitikusi, uNumeri, noDuteronomi). Kwesinye isikhathi kubizwa ngokuthi yisandla sikaMiriam, owayengudadewabo kaMose.

E-Islam, i-hamsa ibizwa ngeSandla sikaFatima, ngokuhlonipha enye yamadodakazi oMprofethi uMuhammad. Abanye bathi, ngokwesiko lamaSulumane, iminwe emihlanu imele izinsika ezinhlanu zobuSulumane. Eqinisweni, esinye sezibonelo zokuqala ezinamandla kunazo zonke ze-hamsa esetshenziswayo sivela eGate of Judgement (Puerta Judiciaria) yasenqabeni yekhulu le-XNUMX lamaSulumane aseSpain, i-Alhambra.

Izazi eziningi zikholelwa ukuthi i-hamsa yandulela ubuJuda nobuSulumane, mhlawumbe ngemvelaphi engeyona eyezenkolo ngokuphelele, yize ekugcineni kungenasiqiniseko ngemvelaphi yayo. Akunandaba, iTalmud yamukela iziphonso (kamiyot, ezivela ngesiHeberu "ukubopha") njengendawo ejwayelekile, uShabbat 53 kanye no-61 begunyaza ukuphatha intelezi ngeShabbat.

Uphawu lweHamsa
IHamsa ihlale ineminwe emithathu emaphakathi enwetshiwe, kepha kukhona ukwehluka okuthile ekubonisweni kwesithupha nomunwe omncane. Kwesinye isikhathi zigobile ngaphandle kanti kwezinye izikhathi zifishane kakhulu kunesilinganiso. Noma ngabe zimi kanjani, isithupha nomunwe omncane zihlala zilingana.

Ngaphezu kokwakheka njengesandla esime ngendlela exakile, i-hamsa izovame ukuba neso entendeni yesandla. Iso kucatshangwa ukuthi liyisulumane esinamandla ngokumelene ne "iso elibi" noma i- ayin hara (עין הרע).

I-Ayin hara kukholelwa ukuthi iyimbangela yakho konke ukuhlupheka emhlabeni futhi, yize ukusetshenziswa kwayo kwanamuhla kunzima ukulandela, leli gama litholakala ku-Torah: USarah unika uHagar i-ayin hara kuGenesise 16: 5, kubangela ukukhulelwa kwesisu, futhi kuGenesise 42: 5, uJakobe uxwayisa izingane zakhe ukuthi zingabonwa ndawonye ngoba zingavusa ayin hara.

Ezinye izimpawu ezingabonakala ku-hamsa zifaka izinhlanzi namagama esiHeberu. Izinhlanzi kucatshangwa ukuthi azivikelekile esweni elibi futhi ziyizimpawu zenhlanhla. Eceleni kwendikimba yenhlanhla, i-mazal noma i-mazel (okusho ukuthi "inhlanhla" ngesiHeberu) yigama kwesinye isikhathi elibhalwa ku-amulet.

Ezikhathini zanamuhla, i-hams ivame ukuvezwa kubucwebe, ilenga ngasendlini, noma njengomklamo omkhulu e-Judaica. Yiba noma kanjani, intelezi kucatshangwa ukuthi iletha inhlanhla nenjabulo.