I-Italy neSpain bathola ukufa okuyirekhodi ngenxa yokwanda kwezinga lokutheleleka nge-coronavirus

I-Italy ibone isigaxa esethusayo kumanani asevele eshaqisa ukubulawa kwabantu yi-coronavirus, izikhulu zixwayisa ngokuthi isibalo senkinga sisasele nezinsuku, njengoba izinga lokutheleleka emhlabeni wonke likhuphuka ngokungaphezi liye phezulu.

Njengoba kunabantu abangaphezu kwe-300.000 abangenwe yileli gciwane eYurophu kuphela, lesi sifo sikhombisa ukwehla kancane futhi sekuvele ukuthi izwe selibuyile.

E-United States, manje esesineziguli ezingaphezu kwe-100.000 ze-COVID-19, uMongameli uDonald Trump ucele amandla empi ngoLwesihlanu ukuthi aphoqelele inkampani ezimele ukuthi yenze imishini yezokwelapha njengoba uhlelo olugcwele ngokweqile lwezempilo luthwala nzima ukubhekana nalo.

"Isenzo sanamuhla sizosiza ukuqinisekisa ukukhiqizwa ngokushesha kwabalandeli okuzosindisa izimpilo zaseMelika," kusho uTrump ngenkathi ekhipha umyalelo enkampanini yezimoto iGeneral Motors.

Njengoba ama-60% ezwe evala ukungena nokutheleleka okuthe xaxa, uTrump usayine iphakethe elikhulu kakhulu lokukhuthaza emlandweni wase-US, elibiza ama- $ 2 trillion.

Kwenzeka lapho i-Italy iqopha cishe abantu abayinkulungwane ababulawa yilesi sifo ngoLwesihlanu - okuyisibalo sosuku olulodwa esibi kunazo zonke emhlabeni kusukela kwaqala ubhadane.

Isiguli se-coronavirus, udokotela wezinhliziyo waseRoma oseluleme, ukhumbule isipiliyoni sakhe sokuhlinzwa esibhedlela enhlokodolobha.

“Ukwelashwa kokwelapha i-oxygen kuyabuhlungu, ukuthola umthambo we-radial kunzima. Ezinye iziguli ebezikhungathekile zimemeze zathi, "kwanele, kwanele", "etshela i-AFP.

Ngephuzu elihle, amazinga okutheleleka e-Italy aqhubekile nokwehla kwawo kwamuva. Kepha inhloko yesikhungo sezempilo kuzwelonke uSilvio Brusaferro uthe izwe alikaphumi ehlathini, ebikezela ukuthi "singafinyelela phezulu ezinsukwini ezizayo".

Spain

ISpain futhi ithe izinga layo lokutheleleka okusha libonakala sengathi liyahamba kancane, yize futhi kubikwa nangosuku olwedlule kunazo zonke.

IYurophu ithwale ubunzima benhlekelele ye-coronavirus emasontweni edlule, nezigidi zabantu kulo lonke izwekazi ngobuningi kanye nemigwaqo yaseParis, eRoma naseMadrid ngokungenalutho.

EBrithani, amadoda amabili ahola impi yezwe elwa ne-coronavirus - uNdunankulu uBoris Johnson kanye noNobhala Wezempilo uMatt Hancock - bobabili bamemezele ngoLwesihlanu ukuthi bathola ukuthi bane-COVID-19.

"Sengiyazihlukanisa, kodwa ngizoqhubeka nokuhola impendulo kahulumeni ngokusebenzisa i-videoconferencing njengoba silwa naleli gciwane," kusho uJohnson, owaqala ukumelana nezicelo zokuvalelwa ezweni lonke ngaphambi kokushintsha inkambo, wabhala ku-Twitter.

Ngaleso sikhathi, amanye amazwe emhlabeni jikelele ayelungiselela umthelela ogcwele waleli gciwane, imiphumela ye-AFP ikhombisa ukufa kwabantu abangaphezu kuka-26.000 emhlabeni jikelele.

Umqondisi wesifunda se-World Health Organisation e-Afrika uxwayise izwekazi ngokuthi kube “nokuvela okukhulu” kwalo bhubhane, njengoba iNingizimu Afrika nayo iqale impilo yayo ivaliwe futhi yabika ukufa kwayo okokuqala ngenxa yaleli gciwane.

Njengesibonakaliso sokuthi kungaba nzima kanjani ukuphoqa umyalelo wokuhlala ekhaya, amaphoyisa ahlangane namakhulu abathengi bezama ukungena esitolo esikhulu eGoli ngoLwesihlanu, njengoba imigwaqo kamasipala ongumakhelwane ibigcwele abantu futhi ithrafikhi.

Kodwa-ke, izinyanga ezimbili zokuzihlukanisa zodwa zibonakala sengathi zikhokhelekile eChina Wuhan, lapho idolobha laseChina lezigidi eziyi-11 lapho kwaqala kwavela khona leli gciwane.

Abahlali bavinjelwe ukusuka kuleli hlandla kusukela ngoJanuwari, kwavalwa imigwaqo futhi izigidi zavinjezelwa kanzima empilweni yazo yansuku zonke.

Kepha ngoMgqibelo abantu bebengangena kulo muzi kanti nenethiwekhi engaphansi komhlaba bekufanele iqale phansi. Ezinye izitolo ezinkulu zizovula iminyango ngesonto elizayo.

Iziguli ezincane

E-United States, izifo ezaziwayo zedlulile ku-100.000, okuyisibalo esikhulu kunazo zonke emhlabeni, nokufa kwabantu abangaphezu kwe-1.500, ngokusho kweJohn Hop Hop University.

ENew York City, okuyisizinda esibucayi e-US, abasebenzi bezokunakekelwa kwempilo balwe nenani elikhulayo, kubandakanya nenani elikhulayo leziguli ezisencane.

"Manje uneminyaka engu-50, 40 no-30," kusho owelapha ngokuphefumula.

Ukwehlisa ingcindezi emakamelweni okuphuthumayo anezikhukhula ezigcwele igciwane eLos Angeles, umkhumbi omkhulu ovela eSibhedlela Sasolwandle sase-US ufike lapho ukuze uthathe iziguli ezinezinye izimo.

ENew Orleans, edume nge-jazz yayo nobusuku bayo, ochwepheshe bezempilo bakholelwa ukuthi inyanga kaFebhuwari, iMardi Gras kaFebhuwari, kungenzeka ukuthi ibhekele ukuqubuka kwayo okukhulu.

"Lokhu kuzoba yinhlekelele echaza isizukulwane sethu," kusho uCollin Arnold, umqondisi we-Office of Homeland Security and Emergency Preparedness eNew Orleans.

Kepha njengoba iYurophu ne-United States bezabalaza ukubamba lolu bhubhane, amaqembu osizo axwayisile ukuthi inani labashonile lingaba ezigidini zamazwe ahola kancane nezindawo zempi ezinjengeSyria neYemen, lapho izimo zenhlanzeko sezivele ziyinhlekelele futhi izinhlelo zezempilo sezonakele.

"Ababaleki, imindeni eshiye amakhaya abo nalabo abahlala ezinkingeni yibona abazothinteka kakhulu kulokhu kubheduka," kusho i-International Rescue Committee.

Angaphezulu kuka-80 amazwe asevele acele usizo oluphuthumayo kwi-International Monetary Fund, isikhulu se-IMF uKristalina Georgiaieva ngoLwesihlanu, exwayisa ukuthi kuzodingeka imali eningi ukusiza amazwe asathuthuka.

"Kuyacaca ukuthi sesingene emnothweni wezimali" lokho kuzoba kubi kakhulu kunango-2009 kulandela inkinga yezimali emhlabeni jikelele, esho.