Lokho Wonke UmKristu Okufanele Akwazi Ngenguquko YamaProthestani

INguquko yamaProthestani yaziwa njengenhlangano yokuvuselela inkolo eyaguqula impucuko yaseNtshonalanga. Kwakuyinhlangano yekhulu leshumi nesithupha eyabhebhezelwa ukukhathazeka kwabafundisi abathembekile bezenkolo njengoMartin Luther namadoda amaningi ngaphambi kwakhe ukuthi iSonto lisekelwe eZwini likaNkulunkulu.

UMartin Luther wasondela emfundisweni yokuthethelelwa kwezono ngoba wayekhathalela imiphefumulo yabantu futhi wazisa ngeqiniso lomsebenzi ophelile nowenele weNkosi uJesu, kungakhathalekile ukuthi kubiza malini. Amadoda anjengoJohn Calvin ayeshumayela ngeBhayibheli kaningana ngesonto futhi ebhalelana nabefundisi emhlabeni jikelele. NgoLuther eJalimane, u-Ulrich Zwingli eSwitzerland noJohn Calvin eGeneva, iNguquko yasakazekela emhlabeni wonke owaziwayo.

Ngisho nangaphambi kokuba la madoda abezungeze amadoda afana noPeter Waldon (1140-1217) nabalandeli bakhe ezifundeni zase-Alpine, uJohn Wycliffe (1324-1384) kanye namaLollards aseNgilandi noJohn Huss (1373-14: 15) nabalandeli bakhe eBohemia basebenzela izinguquko.

Babengobani abanye abantu ababalulekile kuNguquko YamaProthestani?
Omunye wabantu ababaluleke kakhulu kuNguquko kwakunguMartin Luther. Ngezindlela eziningi, uMartin Luther, ngokukhalipha kwakhe kwengqondo nobuntu bakhe obaba nehaba, wasiza ekuvuseleleni iNguquko futhi wayifaka emlilweni ovuthayo. Ukubethelwa kwakhe iziphakamiso ezingamashumi ayisishiyagalolunye nanhlanu emnyango wesonto eWittenberg ngo-Okthoba 31, 1517, kwavusa impikiswano eyaholela ekutheni axoshwe inkunzi yenkosi yesonto lamaRoma Katolika. Ukufunda kukaLuther imiBhalo kwaholela ekuxabaneni eDiet of Worms neSonto LamaKatolika. E-Diet of Worms, waduma wathi uma engancengwa yisizathu esilula neZwi likaNkulunkulu, wayengeke anyakaze futhi wayezoma eZwini likaNkulunkulu ngoba ayikho enye into ayengayenza.

Ukufunda kwemibhalo kaLuther kwamholela ekuphikiseni isonto laseRoma ezinhlakeni eziningi, kufaka phakathi ukugxila emiBhalweni mayelana nenkambiso yesonto kanye nalokho okufundiswa yiBhayibheli ngokuthi izoni zingenziwa kanjani zilungile phambi kweNkosi ngomsebenzi ophelile futhi yanele ngeNkosi uJesu.Ukutholakala kabusha kukaLuther kokulungisiswa ngokukholwa kuphela kuKristu nokuhumushela kwakhe iBhayibheli olimini lwesiJalimane kwenza abantu besikhathi sakhe bakwazi ukufunda iZwi likaNkulunkulu.

Okunye okubalulekile ngomsebenzi kaLuther ukubuyisa umbono waseBhayibhelini wobupristi bekholwa, kukhombisa ukuthi bonke abantu nomsebenzi wabo banenjongo nesithunzi ngoba bakhonza uNkulunkulu uMdali.

Abanye balandela isibonelo sikaLuther sokuba nesibindi, kuhlanganise nalokhu okulandelayo:

- UHugh Latimer (1487-1555)

- UMartin Bucer (1491-1551)

- UWilliam Tyndale (1494-1536)

- UFiliphu Melanchthon (1497-1560)

- UJohn Rogers (1500-1555)

- UHeinrich Bullinger (1504-1575)

Konke lokhu nabanye abaningi babezinikele emBhalweni nasemuseni omkhulu.

Ngo-1543 omunye umuntu ovelele kuNguquko, uMartin Bucer, wacela uJohn Calvin ukuba abhalele uMbusi uCharles V isivikelo seNguquko ngesikhathi sokudla kombusi okwakuzohlangana eSpeyer ngo-1544. UBucer wayazi ukuthi uCharles V wayezungezwe abeluleki ababephikisana nezinguquko esontweni futhi bekholelwa ukuthi uCalvin wayengumvikeli onekhono kunabo bonke iNguquko eyayinayo ekuvikeleni amaProthestani. UCalvino wayithatha inselelo ngokubhala incwadi ekhazimulayo ethi The Necessity of Reforming the Church. Yize impikiswano kaCalvin ingazange imkholise uCharles V, Isidingo Sokuguqula Isonto siye saba isethulo esihle kakhulu sobuProthestani obuHlaziwe esake sabhalwa.

Omunye umuntu owayegxeka kakhulu kuNguquko kwakunguJohannes Gutenberg, owasungula umshini wokunyathelisa ngo-1454. Umshini wokunyathelisa wavumela imibono yabashisekeli beziNguquko ukuba isabalale ngokushesha, okwenza ivuselelwe eBhayibhelini nakuyo yonke imiBhalo efundisa iSonto.

Inhloso yokuguqulwa kwamaProthestani
Izimpawu zeNguquko YamaProthestani ziseziqubulweni ezinhlanu ezaziwa ngokuthi amaSolas: Sola Scripture ("Umbhalo wedwa"), uSolus Christus ("uKristu yedwa"), uSola Gratia ("umusa kuphela"), uSola Fide ("ukholo kuphela" ) NoSoli Deo Gloria ("inkazimulo kaNkulunkulu yedwa").

Esinye sezizathu eziyinhloko zokuthi kungani iNguquko YamaProthestani yenzekile kwakuwukusebenzisa kabi igunya elingokomoya. Igunya elibaluleke kunazo zonke iSonto elinalo yiNkosi nesambulo Sayo esibhaliwe. Uma noma ngubani efuna ukuzwa uNkulunkulu ekhuluma, kufanele afunde iZwi likaNkulunkulu, futhi uma bezomuzwa ngokuzwakalayo, lapho-ke kufanele bafunde iZwi ngokuzwakalayo.

Impikiswano eyinhloko yeNguquko kwakuyigunya leNkosi neZwi laYo. Ngenkathi abaHlaziyi bememezela "umBhalo kuphela," bazwakalisa ukuzibophezela kwabo egunyeni lomBhalo njengeZwi likaNkulunkulu elinokwethenjelwa, elanele nelinokwethenjelwa.

INguquko yayiyinkinga lapho igunya kufanele libeke phambili: iSonto noma umBhalo. AmaProthestani awaphikisani nomlando wesonto, osiza amaKrestu ukuqonda izimpande zokholo lwawo. Esikhundleni salokho, okushiwo ngamaProthestani ngombhalo kuphela ukuthi sizibophezele kakhulu eZwini likaNkulunkulu nakho konke elikufundisayo ngoba siyaqiniseka ukuthi yiZwi likaNkulunkulu elithembekile, elenele nelinokwethenjelwa. Njengoba umBhalo uyisisekelo sawo, amaKrestu angafunda kuBaba beSonto njengoba kwenza uCalvin noLuther, kepha amaProthestani awabeki obaba beSonto noma isiko leSonto ngaphezu kweZwi likaNkulunkulu.

Okusengcupheni yeNguquko bekungumbuzo osemqoka wokuthi ngubani onegunya, uPapa, amasiko esonto noma imikhandlu yesonto, imizwa yomuntu siqu noma umBhalo nje. IRoma lathi igunya lesonto lalimi emiBhalweni nasemasikweni ezingeni elifanayo, ngakho-ke lokhu kwenza uMbhalo nopapa kwaba sezingeni elifanayo neMibhalo nemikhandlu yamasonto. INguquko yamaProthestani yafuna ukuletha ushintsho kulezi zinkolelo ngokubeka igunya ngeZwi likaNkulunkulu kuphela.Ukuzibophezela emBhalweni kukodwa kuholela ekutholakaleni kwezimfundiso zomusa, ngoba ukubuyela ngakunye emiBhalweni kuholela ekufundisweni kobukhosi. kaNkulunkulu ngomusa wakhe osindisayo.

Imiphumela yezinguquko
ISonto lihlala lidinga iNguquko ezungeze iZwi likaNkulunkulu.NakwiTestamente Elisha, abafundi beBhayibheli bathola ukuthi uJesu ukhuza uPetru noPawulu ngokulungisa abaseKorinte ku-1 Korinte. Ngoba thina, njengoba uMartin Luther asho ngasikhathi sinye, sobabili abangcwele nezoni, neBandla ligcwele abantu, iSonto lihlala lidinga inguquko ezungeze iZwi likaNkulunkulu.

Ezansi kwamaLanga amahlanu kunombhalo wesiLatini othi Ecclesia Semper Reformanda est, okusho ukuthi "isonto kumele liziguqule njalo". IZwi likaNkulunkulu alikho kuphela kubantu bakaNkulunkulu ngamunye, kodwa futhi ngokuhlanganyela. ISonto akumele lishumayele iZwi kuphela kepha lihlale lilalela iZwi. AmaRoma 10:17 athi, "Ukukholwa kuvela ekuzweni nasekuzweni ngezwi likaKristu."

Abaguquli bafika eziphethweni abazenza hhayi ngokufunda kuphela oFata beSonto, ababenolwazi oluningi ngabo, kodwa ngokufunda iZwi likaNkulunkulu.Ibandla ngesikhathi seNguquko, njenganamuhla, lidinga inguquko. Kepha kufanele ihlale iguquka ngokuzungezile iZwi likaNkulunkulu.UDkt.Michael Horton uqinisile lapho echaza isidingo sokungagcini ngokuzwa iZwi njengabantu ngabanye kodwa ngokuhlanganyela sisonke uma ethi:

“Ngokwami ​​nangokuhlanganyela, isonto liyazalwa futhi ligcinwe liphila ngokulalela iVangeli. Isonto lihlala lithola izipho ezinhle zikaNkulunkulu, kanye nokulungiswa kwakhe. UMoya awusihlukanisi neZwi kepha usibuyisela kuKristu njengoba kuvezwe emBhalweni. Kumele njalo sibuyele ezwini likaMalusi wethu. Leli vangeli elidala ibandla liyalixhasa futhi lilivuselele “.

I-Ecclesia Semper Reformanda Est, esikhundleni sokuba nemingcele, ihlinzeka ngesisekelo sokuphumula amaLanga amahlanu. ISonto likhona ngenxa kaKristu, likuKristu futhi lisetshenziselwa ukusabalalisa inkazimulo kaKristu. Njengoba uDkt. Horton eqhubeka echaza:

“Lapho sisebenzisa wonke amagama - 'isonto eliguquliwe lihlala lenziwa izinguquko ngokweZwi likaNkulunkulu' - siyavuma ukuthi siyasonta hhayi thina uqobo kuphela nokuthi leli bandla lihlale lakhiwa futhi livuselelwa iZwi likaNkulunkulu kunalokho kunasemoyeni wesikhathi “.

Izinto ezi-4 okufanele amaKristu azazi ngezinguquko zamaProthestani
1. INguquko yamaProthestani iyinhlangano yokuvuselela ukuguqula iSonto libe yiZwi likaNkulunkulu.

2. INguquko yamaProthestani yafuna ukubuyisela imiBhalo esontweni kanye nendawo yokuqala yevangeli empilweni yesonto lendawo.

3. Inguquko yaletha ukutholakala kabusha kukaMoya oNgcwele. UJohn Calvin, isibonelo, wayaziwa njengesazi semfundiso yenkolo kaMoya oNgcwele.

4. INguquko yenza abantu bakaNkulunkulu bancane futhi umuntu nomsebenzi weNkosi uJesu abe mkhulu. U-Augustine wake wathi, echaza impilo yobuKrestu, ukuthi iyimpilo yokuthobeka, ukuthobeka, ukuthobeka, noJohn Calvin wakunanela lokho isimemezelo.

AmaLanga amahlanu awabalulekile empilweni nasempilweni yeSonto, kepha kunalokho ahlinzeka ngokukholwa nokuziphatha okuqinile kwevangeli. Ngo-Okthoba 31, 2020, amaProthestani abungaza umsebenzi weNkosi empilweni nasenkonzweni yamaReformers. Kwangathi ungakhuthazwa yisibonelo sabesilisa nabesifazane abakwandulele. Babengabesilisa nabesifazane ababethanda iZwi likaNkulunkulu, bathanda abantu bakaNkulunkulu, futhi belangazelela ukubona ukuvuselelwa eSontweni ngenkazimulo kaNkulunkulu. Sengathi isibonelo sabo singakhuthaza amaKrestu namuhla ukuba amemezele inkazimulo yomusa kaNkulunkulu kubo bonke abantu. , ngenkazimulo yakhe.