Çfarë do të thotë raporti i McCarrick për kishën

Dy vjet më parë, Papa Françesku kërkoi një llogari të plotë se si Theodore McCarrick ishte në gjendje të ngrihej në radhët e kishës dhe premtoi të dilte në publik me raportin. Disa njerëz nuk besonin se një marrëdhënie e tillë do ta shihte kurrë dritën e diellit. Të tjerët kishin frikë prej tij.

Më 10 nëntor, Papa Françesku mbajti fjalën. Raporti është i pashembullt, lexohet si asnjë dokument tjetër i Vatikanit që mund të kujtoj. Nuk është i veshur me fjalë të dendura kishtare ose referenca të paqarta për veprime të këqija. Ndonjëherë është grafike dhe gjithmonë zbuluese. Në përgjithësi, është një portret shkatërrues i mashtrimit personal dhe verbërisë institucionale, mundësive të humbura dhe besimit të thyer.

Për ata prej nesh që kanë përvojë me dokumentet e Vatikanit dhe hetimet e Vatikanit, raporti është i mahnitshëm në përpjekjet e tij për të qenë transparent. Në 449 faqe, raporti është shterues dhe herë-herë rraskapitës. Jo vetëm që u kryen mbi 90 intervista, por citime të gjera nga korrespondenca dhe dokumentet përkatëse të Vatikanit zbulojnë shkëmbimin e brendshëm të ndërsjellë midis individëve dhe zyrave.

Ka heronj që mund të gjenden, madje edhe në historinë shqetësuese sesi McCarrick u ngrit në radhë, megjithë zërat e vazhdueshëm se ai po ndante shtratin e tij me seminaristë dhe priftërinj. Kardinali John J. O'Connor, për shembull. Jo vetëm që ai shprehu shqetësimet e tij, por ai e bëri këtë me shkrim, duke kërkuar të ndalonte ngritjen e McCarrick në kabinetin e New York-ut.

Edhe më të guximshëm ishin viktimat e mbijetuara që u përpoqën të flisnin, nëna që u përpoq të mbronte fëmijët e saj, këshilltarët që paralajmëruan për akuzat që po dëgjonin.

Për fat të keq, përshtypja e përhershme është se ata që donin të ngrinin shqetësime nuk u dëgjuan dhe thashethemet u injoruan në vend se të hetoheshin plotësisht.

Ashtu si shumë organizata të mëdha dhe jo veçanërisht efikase, kisha është një seri kapanonesh, të cilat pengojnë komunikimin dhe bashkëpunimin e ngushtë. Për më tepër, ashtu si organizatat e mëdha, ajo është në thelb e kujdesshme dhe vetëmbrojtëse. Shtoji kësaj respektin e dhënë për gradën dhe hierarkinë, dhe është shumë e lehtë për të parë se si ishte paracaktuar për të shpjeguar, injoruar ose fshehur.

Ka akoma elementë që dëshiroj të ishin hulumtuar më tej. Njëra është rruga e parave. Megjithëse raporti pretendon se McCarrick nuk e pranoi emërimin e tij në Uashington, e bën të qartë se ai ishte një mbledhës fondesh pjellor dhe i vlerësuar si i tillë. Ai e shpërndau bujarinë e tij në formën e dhuratave për shumë zyrtarë të kishës të cilët në retrospektivë ngrenë shqetësime etike. Një kontroll i parave duket i domosdoshëm.

Po aq shqetësuese është që kishte shumë seminaristë dhe priftërinj në dioqezat ku shërbente McCarrick të cilët kishin njohuri të dorës së parë për atë që kishte ndodhur në shtëpinë e tij të plazhit sepse edhe ata ishin atje. Çfarë ndodhi me ata burra? A heshtën ata? Nëse po, çfarë na tregon ajo për kulturën që mund të mbetet akoma?

Mësimi më i rëndësishëm mund të jetë thjesht ky: nëse shihni diçka, thoni diçka. Frika e hakmarrjes, frika e injorimit, frika e autoritetit nuk mund të qeverisë më laikët ose klerikët. Vëmendje duhet t'i kushtohet edhe akuzave anonime.

Në të njëjtën kohë, një akuzë nuk është një dënim. Profesioni i një burri nuk mund të prishet nga një zë. Drejtësia kërkon që ata të mos e dënojnë thjesht veten e tyre për akuza, por gjithashtu kërkon që akuzat të mos injorohen.

Mëkati i abuzimit, mëkati i fshehjes ose injorimit të abuzimit nuk do të zhduket me këtë marrëdhënie. Papa Françesku, i cili vetë nuk ka arritur të përmbushë standardet e tij në vende si Kili, e di sfidën. Ajo duhet të vazhdojë të kërkojë përgjegjësi dhe transparencë pa frikë dhe favor, dhe të dy laikët dhe kleri duhet të vazhdojnë të bëjnë presion për reforma dhe rinovim.