Inyaniso engachazekiyo kwizikhululo zomnqamlezo

Lixesha lokuba ujongane nobutshaba kubugcisa becawa.

Ndisoloko ndinomdla kumdlalo weqonga wezitishi zomnqamlezo kwaye ndathobekile kukukhumbula uxanduva lwam oluqhelekileyo ekubethelelweni kukaYesu. Izikhululo zomnqamlezo zinokuba nomtsalane kumabhongo nakwiinkcukacha, kukwezo nkcukacha apho ngamanye amaxesha sifumana usathana.

Emva kweminyaka emininzi yokuhlala kufutshane kwaye ndithandaza kwizikhululo, ndiqaphele nje iimpumlo zangoko. Ndiqaphele ezinye iicereotypes zamaJuda kwizikhululo zeecawa ezininzi, kubandakanya imilebe emide kunye neempondo. Kwelinye icala, xa eguqula ubuYuda bakhe, maxa wambi uYesu wayenenwele eziluhlaza ezilukhuni kunamaYuda awayemngqongile.

Ukongeza kwezi mpawu ezibonakalayo, kuqhelekile ukubona inkolo engqongqo engokwenkolo efanekiselwe kwimifanekiso yamaYuda amandulo. Izikhululo ezininzi zinamanani enkolo, iingalo zawo zanqamlezelwa, zaya kude, zijonga endaweni leyo zimbeka ityala okanye zimtyhola zisiya eKalvari.

Nangona ibonakala ngathi ayinampazamo, uninzi, uninzi lwezitishi zibandakanya inkolo yamaYuda ephethe umsongo. Ngelixa umntu esoloko emisa ukungakholelwa malunga nembali yokhetho lobugcisa olwenziwe kumabala amancinci aboniswe kwisikhululo ngasinye, kubonakala ngathi akunakulindeleka ukuba nabani na azise umqulu wenkolo emnqamlezweni. (Loluphi olunye uhlobo lomsongo olunokuba lulo?) Kwisikhululo seshumi elinanye secawe yam, umzekelo, umntu ophetheyo unqwala ngokusongwayo kumsongo ongavulelwanga, exoxa nomnye asebenza naye, mhlawumbi ukuthethelela ukuba uYesu wabethelelwa emnqamlezweni phambi kwabo. Kwesinye isethi, le ndoda ibambe umqulu esifubeni sayo yalatha kuYesu owileyo.

Oku kugqitha ngaphaya kwethiyori ngokubonisa abantu bokwenyani, abanjengoKayafa. Ke kutheni isikhumba sikhona? Abanye banokuyibona njengenxalenye yokwala kukaYesu inkolo, engeyonxalenye ebalulekileyo yembali yosindiso kwaye ibonakala ingabalulekanga. Ngaphezulu kokukhanyelwa yinkolo esele ikho, umsongo kufuneka ubhekise kuMthetho (osisigxina ngakumbi kunombingeleli omkhulu wangoku), ukongeza, abo bawenzayo. Ngokufuziselayo, ubukho bakhe balatha ngaphaya kweenkokheli zika Yuda zangoku zamaJuda ukuba basole onke amaYuda.

Abaphengululi abohlukeneyo, kubandakanya uSara Lipton, uRuth Mellinkoff, kunye noHeinz Schreckenberg, bafumanise ukuba ezo ngcinga zixhaphakileyo zixhaphakile kubugcisa bobuKristu bamaxesha aphakathi, nakwizifundo zobufundisi kunye neenkcazo, kwaye zenzelwe ukwahlula, ukunyelisa nokugweba amaYuda. Ngelixa izikhululo kwiicawa zaseMelika zintsha kakhulu, akukho nzima ukucinga ukuba ezi ndlela zokuziphatha zisekhona kuba yindlela abaculi-nokuba babengenayo injongo enobubi- bafunda ukumela amaJuda. Kukwanjalo ke nakwabanye abafundi bezakwalizwi nabefundisi.

Xa ndabuza iingcali malunga nokuqwalaseleyo kwam, abanye abakhange bothuke ngelixa abanye bechasa, bechasa umbono wam ngokuchaneka kwezopolitiko. Omnye wandibuza ukuba ngaba akho amaJuda kusapho lwam, ekucacileyo ukuba achaze- kwaye ayenza gwenxa-imbono yam. Abanye bandixelele ukuba ubukho bamalungu enkolo yamaJuda kubonisa ukuba bayamlahla uYesu kwaye ayisosigwebo samaYuda ngokubanzi. Abanye babanga ukuba uvelwano lukaVeronica, abafazi baseYerusalem noJoseph waseArimathea lubonakalisile ukuba izikhululo azichasananga namaSemite.

Kunokubakho into malunga noku, kodwa khumbula uphononongo lweThe Passion of the Christ eyathi: "AmaJuda alungileyo kuphela ayengamaKristu." Kukwacetyisiwe kum ukuba ndibona nezikhululo njengezichasene namaRoma ngemiboniso yazo enobutshaba. Mhlawumbi, kodwa inqaku belinokuqina ukuba amaRoma ayengamaxhoba ocalucalulo olunobundlobongela kangangeenkulungwane.

Njengoko icawe igcinile kangangeenkulungwane, noxanduva lokufa kukaYesu luwela kubo bonke aboni ngamaxesha onke, kungekuphela, okanye ngokungakhethiyo, kumaYuda. Ukutsala ikhathekizimu yaseRoma yenkulungwane yeshumi elinesithandathu, ikhatheknoloji yeCawa yamaKatolika ithi: "ICawa ayithandabuzi ukubabamba uxanduva lwamaKristu ngokubandezeleka kuYesu, uxanduva abahlala bethoba amaJuda kuphela".

Ngelixa uninzi lwamaKristu lusithi le mfundiso yoxanduva kwindalo iphela (kwiThe Passion of the Christ, izandla ezibetha iinzipho kuYesu zezomlawuli uMel Gibson ukwamkela uxanduva lakhe), abaninzi baye bakwazi ukunikezela okungaphezulu- okanye, njengoko iCatechism ibona, iyodwa: ityala amaJuda, ekhokelela ekubulaweni kwabantu, ekubulaweni kwabantu, kwaye ngoku bephola imatshi kunye neekorasi kwinkulungwane yama-21 yaseMelika. Abanye abaphengululi bathi ubugcisa bobuKristu budlala indima ekubhebhethekiseni le ntiyo.

Andiqondi ukuba loo nto yenza ukuba izikhululo ezichasene namaSemite zizinikele: Ndiyakholelwa ukuba uninzi lwabazinikeleyo bacinga ngoxanduva lwabo hayi malunga namaJuda. Kodwa ndicinga ukuba kubalulekile ukuba uqaphele inyani yokuba ezinye izikhululo zoMnqamlezo, zihlala ziphambi kweVietnam II, ukuzibandakanya kwiingcinga eziphikisayo. Ukubeka ecaleni nasiphi na isigwebo kwabo bagcisa bangaphambili, yintoni esinokuyenza ukukhubekisa izitishi kwiicawe zethu namhlanje?

Ngokulinganayo njengoko kubonakala ngathi, andiphikisani nokususwa ngobuninzi okanye ukutshintshwa kwesitishi (nangona kunomdla, iWashington National Cathedral kutshanje isuse iiglasi ezifakwe iifestile kunye nemifanekiso yabaphathi be-Confederate). Ayizizo zonke iiseti zesikhululo "ezinetyala". Uninzi lunenkcubeko ebalulekileyo kwaye ezinye zintle. Kodwa kubonakala kubalulekile ukuthatha ithuba lomzuzu onokufundiseka. Emva kwayo yonke loo nto, ukuba izikhululo zenzelwe ukusinceda ukuba sicingisise ngedini likaYesu, akufuneki na ukuba siqaphele izinto ezikuzo - ngabom, ngokwazi okanye hayi - ukuguqula uxanduva lwethu?

Icawe apho ndafumana khona izikhululo ezithandwayo yayisisakhiwo esitsha, ngaphandle kwamathandabuzo, izikhululo zisuka kwenye endala. Iifestile zeglasi ezihlaziyiweyo zangoku kwisakhiwo esitsha zibonisa imifanekiso yokubhiyozela ifa lamaJuda eTestamente eNdala lobuKristu. Amacwecwe eglasi eMithetho Elishumi ayekufuphi nesikhululo esasiphethe umsongo wesiHebhere, nto leyo evusa iingxoxo.

Ubuncinane, le ngxoxo ibonakala inomdla kwaye icawe ngokwayo inokunika isikhokelo semfundiso ngoThixo. INostra Aetate (Isibhengezo sobudlelwane beCawe neenkolelo ezingezizo ezobuKristu) ithi “okwenzekileyo ekuthandeni [kukaYesu] akunakutyholwa ngawo onke amaYuda, ngaphandle kokukhetha, ngenxa yoko esaphila, nangakumaYuda anamhlanje. . . . AmaJuda akufuneki enziwe njengalahliweyo okanye aqalekisiweyo nguThixo, ngokungathi oku kulandelwa ziZibhalo eziNgcwele ”.

Amanye amaxwebhu avela kubhishophu eVictoria naseMelika anikezela ngemigaqo ethe ngqo. "Iindlela zokuvavanya ukulingiswa kwePassion" yoobhishophu ithi "uYesu makangaboniswa ngokuchaseneyo noMthetho (iTora)". Nangona ibhekisa kwimisebenzi kaMnqweno, esi sibongozo siquka ubugcisa obubonwayo ngokunjalo: “Ukusetyenziswa kweesimboli zonqulo kufuna ukuqwalaselwa ngononophelo. Imiboniso ye-menorah, amacwecwe omthetho kunye nezinye iisimboli zesiHebhere kufuneka zibonakale kulo mdlalo kwaye zinxulunyaniswe noYesu kunye nabahlobo bakhe hayi ngaphantsi kweTempile okanye nabo bachasa uYesu. ”Umntu unokucinga ukuba oku kuyasebenza nakwi imisongo eyayigcinwa ngamalungu onqulo lwamaYuda kwizitishi.

Njengoko abanye becinga ukuba babona kakhulu kwizikhululo ezithile, ndiqinisekile ukuba abanye babona ngaphezulu. Ayilulo lonke uchungechunge lwezikhululo endizibonileyo eziqukethe izinto ezikhubekisayo. Izikhululo zifanelwe kukuphononongwa ngakumbi, ngabafundi kunye namabandla, uvavanyo olufanele ukubandakanya umbono wamaJuda.

Ingxoxo yam inokushwankathelwa kwinto eyaphawulwa yiVatican "ngendlela echanekileyo yokubonisa ubuJuda kunye nobuJuda ekushumayeleni nakwikhathekisi yecawa yamaRoma Katolika" yatsho ngaphezulu kweminyaka engama-30 eyadlulayo: " Ukubaluleka kokufundisa okuthe ngqo, okujolise kuko kunye nokuchaneka kobuYuda ngokuthembeka kwethu kulandela ingozi yokuchasana nobuJuda, ehlala ikulungele ukuvela ngeendlela ezahlukeneyo. Umbuzo awungombuzo wokupheliswa kwentsalela yama-anti-Semitism esafunyanwa apha naphaya phakathi kwabathembekileyo, kodwa endaweni yokuvuselela kubo, ngomsebenzi wokufundisa, ulwazi oluchanekileyo "lwebhondi" eyahlukileyo ngokupheleleyo (Nostra Aetate, 4 ) esijoyina njengeCawe yamaJuda kunye nobuJuda “.

Endaweni yokugxeka izikhululo zomnqamlezo okanye icawe, umsebenzi wokufundisa onjalo kufuneka uchonge kwaye unyange umhlaza wexesha elide. Nokuba usuka esibingelelweni okanye kumaqela amancinci, olo hlalutyo alunakukonwaba - ukusabela ekususweni kwemifanekiso eqingqiweyo yeConfederate kuthathelwa ingqalelo - kodwa kufanelekile. Kuthe xa ucalucalulo lwamaJuda luvela ezithunzini, oobhishophu baseMelika bakhawuleza balugweba ucalucalulo kunye neo-neo-Nazism eyavela kabuhlungu eCharlottesville, eVirginia. Kuya kufuneka sikulungele nokukhanyisa ngembali yethu, ngakumbi into efihliweyo phambi kwamehlo ethu.