Inkolo yeHlabathi: Wayengubani uMoses?

Omnye umntu owaziwayo kwizithethe zonqulo ezingenakubalwa, uMoses woyisa uloyiko kunye nokungazithembi ukukhokelela kuhlanga lwakwa-Israyeli ukuphuma kubukhoboka baseYiputa bangene kwilizwe ledinga lakwaSirayeli. Wayengumprofeti, ongumlamleli wohlanga lwakwaSirayeli olwalusuka kwilizwe lobuhedeni lisiya kwilizwe elalimanyene nelinye ngakumbi.

Intsingiselo yegama
KwisiHebhere, uMoses nguYesu (Mose), ovela kwisenzi "ukukhupha" okanye "ukukhupha" kwaye ubhekisa xa wasindiswayo emanzini kwi-Eksobus 2: 5-6 yintombi kaFaro.

Iziphumo eziphambili
Iziganeko nezibalulekileyo zininzi ezingenakubalwa, kodwa ezona zibalulekileyo ziquka:

Ngokushenxisa uSizwe kubukhoboka baseJiphutha
Khokela amaSirayeli ukutyhutyha intlango kunye kwilizwe lakwaSirayeli
Bhala yonke iTorah (iGenesis, iEksodus, iLevitikus, iNumeri neDuteronomi)
Ukuze ube ngumntu wokugqibela unxibelelwano oluthe ngqo nolobuqu kunye noThixo

Ukuzalwa kwakhe kunye nokuba ngumntwana
UMoses wazalwa kwisizwe sakwaLevi eAmram naseYokeved ngexesha lokucinezelwa kweYiputa ngokuchasene nohlanga lwakwa-Israyeli kwisiqingatha sesibini senkulungwane yeshumi elinesixhenxe leminyaka ka-BC. Wayenodade osele ekhulile, uMiriyam, kunye nomntakwabo omdala, uAharon (Aaron). Ngeli xesha, uRamesses II yayinguFaro waseJiphutha kwaye wayeyalele ukuba bonke abantwana abangamadoda abazalwe ngamaJuda babulawe.

Emva kweenyanga ezintathu yokuzama ukufihla inkwenkwe, ngelokuzama ukusindisa unyana wakhe, uYokeved wafaka uMoses ebhaskitini kwaye wamthumela emlanjeni ongumNayile. Ngaphesheya komNayile, intombi kaFaro yafumanisa ukuba uMoses, wayikhupha emanzini (meshitihu, ekukholelwa kuyo ukuba igama lakhe lavela) kwaye yenza isifungo sokuba iya kuyikhulisa ebhotweni likayise. Waqesha umongikazi omnyama phakathi kohlanga lwakwaSirayeli ukuba anyamekele inkwenkwe, kwaye loo mongikazi umanzi wayengenguye ngaphandle kukamama kaMoses, uYokeved.

Phakathi kwento yokuba uMoses aziswe ekhayeni likaFaro kunye nalowo ufumana ukuba mdala, iTorah ayithethi kangako ngobuntwana bakhe. Ewe, i-Ekisodo 2: 10 -12 itsibela isithsaba esikhulu sobomi bukaMoses osikhokelela kwizigigaba ezazinokuveza ikamva lakhe njengenkokeli yohlanga lwakwaSirayeli.

Yakhula inkwenkwe ke (uYokeved) yamsa kwintombi kaFaro, yafana nonyana wakhe. UMoses wambiza wathi, "Ndiyikhuphe emanzini." Ke kaloku kwathi ngaloo mihla, wakhula uMoses, wemka waya kubakhuluwa bakhe, wajonga imithwalo yabo, wabona umYiputa ebethe indoda yomYuda, emnye wabazalwana bakhe. Wajika ngapha nangapha, wabona ukuba akukho mntu; wabetha umYiputa lowo, wamfihla entlabathini.
Ukukhula
Le ngozi imbi yamqhubela uMoses emhlabeni kukubona uFaro, owazama ukumbulala ngokubulala umJiphutha. Ngenxa yoko, uMoses wasabela kwintlango apho wayehlala khona namaMidiyan kwaye wathabatha umfazi kwisizwe, uZipora, intombi kaYitro (uYitro). Ngelixa wayalusa umhlambi weYitro, uMoses wafumana ityholo elitshayo kwiNtaba yeHorebhe, nangona yayingqonge amadangatye, ayitshiswanga.

Ngeli xesha ke apho uThixo waqala wabandakanyeka kuMoses okwesihlandlo sokuqala, waxelela uMoses ukuba wayekhethwe ukuba akhulule amaSirayeli kubukhoboka nakukhoboka. Iyaqondakala into yokuba uMoses akhwankqisiwe, ephendula.

Ndingubani na ukuba ndingade ndiye kuFaro, nokuba ngubani na owabakhuphayo abantwana bakaSirayeli eYiputa? (Eksodus 3:11).
UThixo wazama ukumthemba ngokuchaza icebo lakhe, echaza ukuba intliziyo kaFaro yayilukhuni kwaye nomsebenzi bekuya kuba nzima, kodwa esithi uThixo uza kwenza imimangaliso emikhulu ukukhulula amaSirayeli. Kodwa ke uMosis waphendula wathi:

UMoses wathi kuYehova: “Nceda, Yehova. Andingomntu wamagama, kwathabathela izolo, nangaphambi kwangoku izolo, nangomhla wokuthetha kwakho nomkhonzi wakho, ngenxa enokuba ndinomlomo omkhulu, ndinolwimi olunzima.
Ekugqibeleni, uThixo wadinwa kukungazithembi kukaMoses kwaye wacebisa ukuba umntakwaboMoses omkhulu uAaron angaba sisithethi, kwaye noMoses wayeya kuba yinkokeli. Ngokuqiniseka ngentembelo, uMoses wabuyela kumkhwe wakhe, waya kuthatha umfazi nabantwana bakhe, waya eYiputa ukuze akhulule amaSirayeli.

Ukuphuma
Ukubuya kwabo eJiphutha, uMoses no-Aharon baxelela uFaro ukuba uThixo wayeyalele ukuba uFarao akhulule amaSirayeli kubukhoboka, kodwa uFarao wala. Izibetho ezisithoba ziziswe ngendlela engummangaliso eYiputa, kodwa uFaro waqhubeka nokumelana nokukhululwa kohlanga. Isibetho seshumi yaba kukufa kwamazibulo aseJiphutha, kuquka nonyana kaFaro, kwaye ekugqibeleni uFaro wavuma ukuwakhulula amaSirayeli.

Ezi zibetho kunye nokufuduka kwamaSirayeli eJiphutha kukhunjulwa minyaka le ngeholide yamaJuda iPasika (yamaPeshiya), kwaye ungafunda ngakumbi ngezibetho kunye nemimangaliso yePasika yamaJuda.

Ama-Israyeli akhawuleza apakisha kwaye ayishiya i-Egypt, kodwa uFaro watshintsha ingqondo malunga nenkululeko kwaye abasukela ngokuqatha. Ukufika kwamaSirayeli kuLwandle Olubomvu (okwabizwa ngokuba luLwandle oluBomvu), amanzi ahlulahlulwe ngokungummangaliso ukuvumela amaSirayeli ukuba awele ngokukhuselekileyo. Xa umkhosi wamaJiphutha ungena emanzini owahlukileyo, wavala, wawisa umkhosi wamaYiputa phakathi.

Umanyano
Emva kweeveki zokubhadula entlango, amaSirayeli, ekhokelwa nguMoses, afika kwiNtaba yeSinayi, apho amisa khona inkampu aza afumana iTorah. Ngelixa uMoses ephezulu encotsheni yentaba, isono esidumileyo sethole leGolide senzeka, obangela ukuba uMoses aphule iitafile zomnqophiso zangaphambili. Ubuyela encotsheni yentaba kwaye xa ebuye kwakhona, kulapha ukuba sonke isizwe, esikhululwe kwingcinezelo yaseJiphutha kwaye sikhokelwa nguMoses, samkela isivumelwano.

Emva kokuba ama-Israyeli amkele isivumelwano, uThixo uthatha isigqibo sokuba ayisiyo sizukulwana sangoku esiya kungena kwilizwe lakwa-Israyeli, kodwa endaweni yoko sisizukulwana esizayo. Isiphumo kukuba amaSirayeli ebebhadula noMoses iminyaka engama-40, efunda iimpazamo kunye neziganeko ezibaluleke kakhulu.

Ukufa kwakhe
Ngelishwa, uThixo uyalela ukuba uMoses angangeni ezweni lakwaSirayeli. Isizathu soku kukuba xa abantu bavukayo kuMoses naseAtaron emva kokuba iqula elinikwe ukutya endle linomile, uThixo wayalela uMoses ngolu hlobo:

“Thatha intonga uhlanganise ibandla, wena kunye nomntakwenu uAharon, nithethe nelitye phambi kwabo ukuze likhuphe amanzi. Uya kubakhupha amanzi engxondorheni kwaye ubanike ibandla neenkomo zabo ukuba basele ”(INumeri 20: 8).
Edidekile luhlanga, UMoses akenzanga njengoko wayeyalelwe nguThixo, kunoko wabetha elityeni ngentonga. Njengoko uThixo esitsho kuMoses nakuAaron,

Njengokuba wawungandithembi ukuba uza kundingcwalisa emehlweni abantwana bakwaSirayeli, awuzukuzisa le ndibano eMhlabeni ndibanike yona "(iNumeri 20: 12).
Yinto encinci leyo kuMoses, oye wenza umsebenzi omkhulu onzima, kodwa njengoko uThixo wayeyalele, uMoses wafa ngaphambi nje kokuba amaSirayeli angene kwilizwe lesithembiso.

Ibinzana kwiTorah yenkunkuma apho uYocheya wabeka khona uMoses yi-teva (תיבה), elithetha ukuthi "ibhokisi", kwaye likwigama elinye lisetyenziswa ukubhekisa kumkhombe () . Eli lizwe livela kabini kuphela kwiTorah iphela!

Lo ngumfanekiso odibanisayo kuba bobabini uMoses noNowa bakhululwa ekufeni kwibhokisi elula, eyamvumela uNowa ukuba baphinde bakhe abantu kunye noMoses ukuzisa amaSirayeli kwilizwe lesithembiso. Ngaphandle kwetayi, ngebengekho abantu abangamaJuda namhlanje!